Ένας χρόνος από την εισβολή στο Καπιτώλιο – Το χρονικό και οι αντιδράσεις των Αμερικανών
Σκηνές τρόμου εκτυλίχθηκαν στην Ουάσινγκτον ένα χρόνο πριν, στις 6 Ιανουαρίου του 2021, όταν υποστηρικτές του -απερχόμενου τότε- προέδρου της χώρας, Ντόναλντ Τραμπ, εισέβαλαν στο Καπιτώλιο, την ώρα που τα δύο σώματα του Κογκρέσου συνεδρίαζαν για να εγκρίνουν τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία των ΗΠΑ.
Κατά την ημέρα εκείνη, τα γεγονότα της οποίας θα γραφτούν στην ιστορία ως θλιβερές εξελίξεις, πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια και μετά την εισβολή: τέσσερις διαδηλωτές και ένας αστυνομικός.
Στις ταραχές 140 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, συμπεριλαμβανομένων περίπου 80 υπηρετούντων στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ και περίπου 60 που ανήκαν στην Μητροπολιτική Αστυνομία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Επιμέλεια βίντεο: Θάνος Λάγιος
Πώς ξεκίνησαν όλα
Όταν γνωστοποιήθηκε ότι άτομα επιχειρούν να εισβάλλουν στο κτίριο, η συνεδρίαση στο Κογκρέσο διακόπηκε, ενώ βουλευτές, γερουσιαστές και προσωπικό πανικόβλητοι έψαχναν για ένα ασφαλές καταφύγιο.
Τελικά, το κτίριο του Καπιτωλίου εκκενώθηκε τελικά περίπου μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδος) από τις ειδικές δυνάμεις (SWAT) της αστυνομίας, αφού οι εικόνες που έδιναν τα διεθνή δίκτυα σε ζωντανή σύνδεση από το σημείο ήταν πρωτόγνωρες και σίγουρα θα περάσουν στην Ιστορία.
Οι αστυνομικές δυνάμεις έκαναν χρήση χημικών έξω από το κτήριο, όπου παρέμεναν συγκεντρωμένοι οπαδοί του Ντόναλντ Τραμπ.
Το έναυσμα Τραμπ για τα επεισόδια
Τα επεισόδια ουσιαστικά ξεκίνησαν όταν ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ενώπιον των υποστηρικτών του που πανηγύριζαν, ότι δεν θα παραδεχτεί ποτέ την ήττα του στις προεδρικές εκλογές του 2020, μιλώντας ουσιαστικά για εκτεταμένη εκλογική νοθεία.
«Ποτέ δεν θα παραιτηθούμε. Δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ. Δεν θα παραδεχτούμε ποτέ (ήττα)», δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης κοντά στον Λευκό Οίκο. «Θα σταματήσουμε την κλοπή. Κερδίσαμε αυτές τις εκλογές και τις κερδίσαμε ευρέως».
Κατόπιν, ο απερχόμενος πρόεδρος κάλεσε τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς να μην επικυρώσει τη νίκη του Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης στο Κογκρέσο και χαρακτήρισε τους εκλεγμένους Ρεπουμπλικανούς «αδύναμους» και «αξιολύπητους».
«Εάν ο Μάικ Πενς κάνει το σωστό, κερδίζουμε τις εκλογές», είπε στη συγκέντρωση ο απερχόμενος πρόεδρος, ενώπιον ενός πλήθους υποστηρικτών.
Μαζική κινητοποίηση της Εθνοφρουράς
Στην Ουάσινγκτον άρχισαν να κατευθύνονται δυνάμεις της Εθνοφρουράς, καθώς σύμφωνα με τον επικεφαλής εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Τζόναθαν Χόφμαν, ολόκληρη η Εθνοφρουρά της Ουάσινγκτον ενεργοποιήθηκε από το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ούτως ώστε να αντιμετωπιστεί η εισβολή των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο.
Μάλιστα, μέλη της Εθνοφρουράς και από τις γειτονικές πολιτείες της Βιρτζίνια και του Μέριλαντ κινητοποιήθηκαν σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της τάξης.
Την εντολή κινητοποίησης της Εθνοφρουράς έδωσε ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς. Πηγές του CNNi ανέφεραν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ «σε πρώτη φάση αντιστάθηκε» στην κινητοποίηση της Εθνοφρουράς και πως ο Πενς ήταν σε συνεχή επικοινωνία με τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά ο αντιπρόεδρος δεν είχε αρμοδιότητα για να δώσει εντολή για την Εθνοφρουρά.
Θλίψη και απορίες για τα γεγονότα και τον απόηχο
Μετά από τις βίαιες ταραχές και την αποχώρηση του όχλου, το κογκρέσο συνέχισε την κοινή συνεδρίασή του για να επικυρώσει τη νίκη του Τζο Μπάιντεν στις εκλογές του 2020.
Οι εικόνες που έμειναν από την εισβολή, ωστόσο, έκαναν το γύρο του κόσμου και ξάφνιασαν, όσο και δημιούργησαν θλίψη – αλλά και απορίες για τον τρόπο σκέψης μιας όχι μικρής μερίδας αμερικανών πολιτών.
Αναδρομή: Οι αντιδράσεις των Αμερικανών στα συμβάντα και στη διαχείρισή τους
Έρευνα του Pew Research Centre «έριξε φως» στις αντιδράσεις Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών, που παρατηρήθηκαν αμέσως μετά τα τεκταινόμενα του Ιανουαρίου του 2021, όσο και κατά τους επόμενους μήνες του 2021.Τα συμβάντα τράβηξαν σαφώς την προσοχή όλων και κέρδισαν την καταδίκη από τη μεγαλύτερη μερίδα του αμερικανικού λαού, ωστόσο οι διαφορές βάσει πολιτικής κατεύθυνσης, ήταν διακριτές.
Βάσει της έρευνας, στο σύνολό τους οι Αμερικανοί εξέφρασαν σοκ, αποτροπιασμό και αγωνία για την εξέγερση στο Καπιτώλιο, όμως οι κομματικές διαφορές ήταν ξεκάθαρες ακόμη και τις πρώτες ημέρες μετά τις 6 Ιανουαρίου του 2021.
Ενδεικτικά, σε έρευνα που διεξήχθη από τις 8 έως τις 12 Ιανουαρίου 2021, περίπου επτά στους δέκα ενήλικες στις ΗΠΑ (το 69%) είπε ότι είχε ακούσει πολλά για την εξέγερση και ένα άλλο (το 28%) είπε ότι είχε ακούσει λίγα. Μάλιστα, σε ερώτημα προς περισσότερους από 2.600 ενήλικες, πολλοί πολίτες εξέφρασαν έντονα αρνητικά συναισθήματα, όπως σοκ και θυμό, καθώς και έκπληξη – όπως και μια γενικότερη ανησυχία για τη χώρα.
Πάντως, αν και εμφανίστηκαν αρνητικές αντιδράσεις και από τα δύο κυρίαρχα κόμματα, οι Δημοκρατικοί είχαν σε μεγαλύτερο βαθμό από τους Ρεπουμπλικάνους την πρόθεση να εκφράσουν συναισθήματα όπως απογοήτευση, δυσπιστία ή φόβο (ήτοι 48% έναντι 27%).
Σχεδόν ένας στους πέντε Ρεπουμπλικάνους (17%) είπε ότι η ενέργεια δεν είχε υποκινηθεί στην πραγματικότητα από υποστηρικτές του Τραμπ, αποδίδοντάς την ομάδες όπως οι Antifa ή οι Black Lives Matter.
Επιπλέον, οι Ρεπουμπλικάνοι διχάστηκαν στον απόηχο της 6ης Ιανουαρίου σχετικά με το αν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έφερε την ευθύνη για τις ενέργειες ορισμένων υποστηρικτών του.
Συνολικά, το 52% των ενηλίκων των ΗΠΑ απάντησε στην έρευνα ότι ο Τραμπ φέρει μεγάλη ευθύνη για τη βία και την καταστροφή στο Καπιτώλιο, ενώ το 23% είπε ότι φέρει εν μέρει την ευθύνη. Παρόμοιο ποσοστό (24%) είπε ότι δεν φέρει καμία απολύτως ευθύνη.
Περίπου οι μισοί Ρεπουμπλικάνοι είπαν ότι ο Τραμπ είτε έφερε μεγάλη (18%) είτε μερική ευθύνη (34%) για την εξέγερση. Όμως και σχεδόν άλλοι τόσοι αθροιστικά (46%) δήλωσαν ότι δεν φέρει καμία ευθύνη.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Δημοκρατικών (95%) απέδωσε τουλάχιστον μέρος της ευθύνης για την εξέγερση στον Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων περίπου οκτώ στους δέκα (81%) που δήλωσαν ότι φέρει μεγάλη ευθύνη γι’ αυτό.
Ενδιαφέρον αποτέλεσμα της έρευνας αφορά και στο ερώτημα που έγινε στους αμερικανους πολίτες μεταξύ του Μαρτίου και του Σεπτεμβρίου 2021, αναφορικά με την σημαντικότητα του εντοπισμού των ταραχοποιών στο Καπιτώλιο.
Το 87% των ενηλίκων των ΗΠΑ είπε ότι ήταν πολύ ή κάπως σημαντικό να βρεθούν και να εκδιωχθούν εκείνοι που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου. Ωστόσο, μέχρι τον Σεπτέμβριο, το ποσοστό αυτό είχε πέσει στο 78%, κάτι που υποδηλώνει ότι, σε έναν βαθμό, τα γεγονότα «ξεχνιούνται» από μια μερίδα κόσμου.
Στην ίδια έρευνα (εδώ ολόκληρη), σε μια μικρή πλειοψηφία τους οι Αμερικανοί (54%) δήλωσαν ότι, είτε δεν ήταν πολύ είτε καθόλου σίγουροι ότι η έρευνα της επιτροπής της Βουλής για την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου θα ήταν δίκαιη και βάσιμη.
Οι κομματικές διαφορές ήταν μεγάλες και σε αυτή τη μέτρηση. Περίπου οκτώ στους δέκα Ρεπουμπλικάνους δήλωσαν ότι είτε δεν ήταν πολύ (37%) είτε καθόλου βέβαιοι (40%) ότι η έρευνα της επιτροπής θα «στο σωστό δρόμο», ενώ από την πλευρά τους, το 63% των Δημοκρατικών δήλωσαν ότι ήταν «κάπως σίγουροι» ότι η έρευνα βρίσκεται στη σωστή οδό.
Πηγές: CNN International – ABC News – Pew Research Center