Συναυλία Παλαιάς Φιλαρμονικής στο ΚΠΙΣΝ

Η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας, το μακροβιότερο και χαρακτηριστικότερο μουσικό σύνολο του είδους του στην Ελλάδα, πρόκειται να εμφανιστεί για μια και μόνη φορά στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (Κτήριο Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος) στις 26 Οκτωβρίου 2018 και ώρα 20.30. Μουσική διεύθυνση: Σπύρος Προσωπάρης, Σολίστ: Μάριος Μουζακίτης (μέλος της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Μάλτας με μεταπτυχιακές σπουδές στο Βερολίνο) και Νίκος Μεταλληνός (καθηγητής κρουστών και μέλος σημαντικών ελληνικών μουσικών συνόλων), αμφότεροι πολυβραβευμένοι και με συνεχή συναυλιακή παρουσία εντός και εκτός Ελλάδος. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα κορυφαίων μουσουργών της Επτανήσου που συνδέθηκαν με τη Φιλαρμονική, καθώς και έργα του σύγχρονου μπαντιστικού ρεπερτορίου. Η πλειονότητα των έργων θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Αθήνα.

2) Ιστορικά στοιχεία

H Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (γνωστή και ως «Παλαιά Φιλαρμονική») ιδρύθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1840 και είναι ο παλαιότερος μουσικοεκπαιδευτικός οργανισμός στην Ελλάδα. Ο αρχικός σκοπός των ιδρυτών της ήταν η δημιουργία μιας πλήρους μουσικής ακαδημίας, παρόμοιας με εκείνες της γειτονικής Ιταλίας. Με τον τρόπο αυτό διευρύνθηκε στην Κέρκυρα η ολοκληρωμένη μουσική εκπαίδευση, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, ηλικίας, φύλου και γενικής παιδείας. Στη Φιλαρμονική μπορούσε κανείς να καταρτιστεί τόσο σε πρακτικό επίπεδο (έγχορδα και πνευστά όργανα, πιάνο, φωνητική μουσική) όσο και σε θεωρητικό (από βασικά θεωρητικά μέχρι μουσική σύνθεση). Όλα τα παραπάνω προσφέρονταν (και προσφέρονται) στους μαθητές της Φιλαρμονικής εντελώς δωρεάν.

Κατά τον 19^ο αιώνα και μέχρι τα χρόνια του Μεσοπολέμου την καλλιτεχνική ηγεσία του ιδρύματος κατείχαν μερικές από τις σημαντικότερες μορφές της μουσικής της νεώτερης Ελλάδας, όπως ο Νικόλαος Μάντζαρος, ο Δομένικος Παδοβάς, ο Διονύσιος Ροδοθεάτος, ο Δημήτριος Ανδρώνης και ο Σπυρίδων Δουκάκης. Πολλοί από τους μουσικούς της Φιλαρμονικής σταδιοδρόμησαν (και σταδιοδρομούν) ως συνθέτες, σολίστες, μουσικοί ορχηστρών και στρατιωτικών μουσικών σωμάτων και αρχιμουσικοί.

Η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας είναι το μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης των σχολών πνευστών οργάνων του ιδρύματος και αναδείχθηκε στο πλέον δημοφιλές από τα μουσικά σύνολά του. Είναι δέ το μοναδικό μουσικό σύνολό της, το οποίο έχει αδιάκοπη πορεία μέχρι σήμερα.

Η μπάντα της Φιλαρμονικής εμφανίστηκε δημόσια για πρώτη φορά στη λιτανεία της 11/23 Αυγούστου 1841. Έκτοτε συνοδεύει τις κύριες δημόσιες θρησκευτικές τελετές της πόλης της Κέρκυρας, καθώς και τις επίσημες κρατικές εκδηλώσεις. Την ίδια περίοδο ξεκινά και η συναυλιακή δραστηριότητά της στο πλαίσιο των συναυλιών που δίδονταν εντός της έδρας της Φιλαρμονικής. Από το καλοκαίρι του 1846 πραγματοποιεί και δημόσιες, ανοικτές συναυλίες, προσφορά που συνεχίζεται αδιάκοπα μέχρι σήμερα, με καθοριστική συμβολή στη βιωματική μουσική καλλιέργεια του ακροατηρίου και των μουσικών της. Παράλληλα, το οργανωτικό πρότυπό της λειτούργησε παραδειγματικά για τη δημιουργία και άλλων παρόμοιων μουσικών συνόλων στα Επτάνησα, στην κυρίως Ελλάδα και στον παροικιακό ελληνισμό.

Η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας απέδιδε ήδη από το 1842 το αρχικό μέρος του σολωμικού «Ύμνου εις την Ελευθερίαν», το οποίο το 1865 επίσης στην Κέρκυρα καθιερώθηκε επισήμως ως ο Ελληνικός Εθνικός Ύμνος. Το 1896 συμμετείχε μαζί με άλλες μπάντες του ελλαδικού βασιλείου στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες και ήταν η μοναδική μη στρατιωτική μπάντα που συμμετείχε στην τελετή λήξης της διοργάνωσης αποδίδοντας και τον «Ολυμπιακό Ύμνο» του επίτιμου καλλιτεχνικού διευθυντή της Εταιρείας, Σπύρου Σαμάρα. Επίσης, έχει εμφανιστεί αφενός σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος και αφετέρου στο εξωτερικό (Κύπρος, ΗΠΑ, Ιταλία, Ρωσία, Σερβία κ.α.).

Σήμερα η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας αποτελείται από 300 ενεργούς μουσικούς. Φυτώριό της είναι η νεανική μπάντα της (αποτελούμενη από 120 νεαρούς μουσικούς) και η μαθητική μπάντα (αποτελούμενη από 60 μουσικούς νεώτερων ηλικιών). Συνεχίζει με τον τρόπο αυτό μια αδιάκοπη παράδοση σχεδόν διακοσίων ετών με δυναμική ματιά προς το μέλλον.

3) Το πρόγραμμα

Τα έργα της συναυλίας επιχειρούν ακριβώς να υπογραμμίσουν τον σεβασμό στο παρελθόν και να επιβεβαιώσουν την δυναμική του παρόντος.

Έτσι το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο σε σημαίνοντες Κερκυραίους μουσουργούς που όρισαν την πορεία του ιδρύματος: στον Νικόλαο Μάντζαρο (απόσπάσματα από την αρχική μελοποίηση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν»), στον Δομένικο Παδοβά (Εισαγωγή από την όπερα «Δίρκη» του 1857), στον Σπυρίδωνα Ξύνδα (εκ των αρχικών ιδρυτών της Φιλαρμονικής και συνθέτη της πρώτης ελληνικής όπερα με τίτλος «Ο υποψήφιος βουλευτής) και στο επίτιμο καλλιτεχνικό διευθυντή της Φιλαρμονικής Σπύρο Σαμάρα («Χορός των Ξωτικών» από την όπερα «Φλόρα Μιράμπιλις»).

Στην τωρινή δυναμική της ορχήστρας πνευστών είναι αφιερωμένο το δεύτερο μέρος της συναυλίας. Σε αυτό θα ακουστούν πρωτότυπα έργα για μπάντα με έντονο και τον αρχαιοελληνικό χρωματισμό (συνθέσεις του Robert Smith και του αρχιμουσικού Σπύρου Προσωπάρη), καθώς και διασκευασμένα αποσπάσματα πασίγνωστων έργων του κλασικού ρεπερτορίου («Φανταστική Συμφωνία» του Μπερλιοζ και «4^η Συμφωνία» του Τσαϊκόφσκυ). Η ηχοχρωματική παλέτα και οι τεράστιες δυνατότητες της σημερινής ορχήστρας πνευστών θα ξετυλιχτούν μέσα σε μια πανδαισία πρωτότυπων ακουσμάτων, η πλειονότητα των οποίων παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα.

4) Επιπλέον πληροφορίες – Διάθεση εισιτηρίων

Επίσημος ιστότοπος της εκδήλωσης με λεπτομερείς ππληροφορίες: http://athens261018.fek.gr