Τι είπε ο Μητσοτάκης μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής

Κυριάκος Μητσοτάκης: Τρία βασικά θέματα. Πρώτον, στο ζήτημα της Λευκορωσίας, θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι με αίσθημα ενότητας και ευθύνης η Ευρωπαϊκή Ένωση κινήθηκε με μεγάλη ταχύτητα και προσδιόρισε ένα πλαίσιο αποφάσεων σε επίπεδο Συμβουλίου το οποίο πιστεύω ότι είναι αντίστοιχο της σοβαρότητας της πράξης.

Εμείς παίξαμε έναν σημαντικό ρόλο ώστε να κάνουμε το αρχικό κείμενο των συμπερασμάτων πιο σκληρό, να ζητήσουμε με ξεκάθαρο τρόπο την απελευθέρωση του Protasevich και της Sapega, να ζητήσουμε την επιβολή κυρώσεων, όχι μόνο σε πρόσωπα αλλά και σε επιχειρήσεις της Λευκορωσίας, που έχουν ένα σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα στη χώρα. Και να ζητήσουμε επίσης από το Συμβούλιο να εξετάσει την επιβολή επιπλέον τομεακών οικονομικών κυρώσεων.

Ταυτόχρονα, συμφωνήσαμε να εισηγηθούμε την απαγόρευση υπερπτήσεων του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας, αλλά και την απαγόρευση εισόδου στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο πτήσεων από την Λευκορωσία. Είναι πολύ εντυπωσιακή μία φωτογραφία, αν την είδατε, σήμερα από κάποια εφαρμογή flight tracking που έδειχνε στην ουσία μία μεγάλη «τρύπα» στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Δεν χρειάζεται να επαναλάβω ότι η πράξη αυτή συνιστά ουσιαστικά μία απόπειρα κρατικής αεροπειρατείας. Είναι μία πράξη η οποία απλά δεν μπορεί να γίνει ανεκτή εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και θεωρώ ότι το καθεστώς Lukashenko έλαβε το μήνυμα ότι η Ευρώπη -όταν θέλει- μπορεί να κινηθεί με μεγάλη ταχύτητα και με τρόπο που θα κάνει τη ζωή του καθεστώτος πολύ δύσκολη.

Και βέβαια θα εξακολουθούμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη της κατάστασης στην Λευκορωσία, έτσι ώστε να ενισχύσουμε κι άλλο την πίεση στο καθεστώς εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο.

Τώρα, για τα υπόλοιπα δύο σημαντικά ζητήματα: Για το ζήτημα της εξέλιξης της πανδημίας εκφράστηκε μία γενική ικανοποίηση από το γεγονός ότι τα πράγματα στην Ευρώπη, συνολικά, πηγαίνουν καλύτερα. Ταυτόχρονα τονίστηκε η ανάγκη για συνεχή εγρήγορση καθώς είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχουμε τελειώσει ακόμα με την πανδημία. Υπάρχει πάντα μία ανησυχία για τις μεταλλάξεις, αυτές που γνωρίζουμε ή αυτές οι οποίες μπορεί να προκύψουν, αν και η εκτίμηση των επιστημόνων αυτή τη στιγμή είναι ότι οι μεταλλάξεις που γνωρίζουμε καλύπτονται από τα υφιστάμενα εμβόλια.

Εξέφρασα και πάλι την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η ελληνική πρόταση για αυτό το οποίο αποκαλούμε πια Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Covid έγινε αποδεκτή με πολύ μεγάλη ταχύτητα για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Έχουμε ήδη ευρωπαϊκό κανονισμό ως αποτέλεσμα εντατικών διαπραγματεύσεων που έκανε η πορτογαλική Προεδρία με το Κοινοβούλιο και με την Επιτροπή.

Και εξέφρασα την προσδοκία μου ότι αυτός θα τεθεί σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατόν, με ενιαίους κανόνες πια που θα διευκολύνουν τη μετακίνηση των ευρωπαίων πολιτών εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Υπάρχει, νομίζω, μια γενική αναγνώριση ότι επιστρέφουμε πια σε μια οικονομική και κοινωνική κανονικότητα, η οποία έχει ξεχωριστή σημασία για τα κράτη του νότου τα οποία είναι πιο εξαρτημένα από τον τουρισμό. Αλλά πιστεύω και για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, καθώς εκτιμώ ότι υπάρχει μια μεγάλη ανάγκη των ευρωπαίων πολιτών να ταξιδέψουν και ενδεχομένως να δαπανήσουν σε ταξίδια ένα μέρος των σημαντικών αποταμιεύσεων που έχουν συσσωρευτεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Ταυτόχρονα, έχουμε δεσμευτεί ως Ευρώπη μέχρι τέλος του έτους να δωρίσουμε άνω των 100.000.000 εμβολίων σε τρίτες χώρες, έτσι ώστε να είμαστε και εδώ πρωταγωνιστές ως Ευρωπαϊκή Ένωση στην παγκόσμια προσπάθεια η οποία γίνεται να αντιμετωπίσουμε αυτή την πανδημία.

Θέλω να επαναλάβω ακόμα μια φορά ότι η Ευρώπη ουδέποτε περιόρισε τις εξαγωγές εμβολίων. Το 50% της ευρωπαϊκής παραγωγής εμβολίων κατευθύνθηκε σε εξαγωγές, σε αντίθεση με άλλες χώρες που έσπευσαν να απαγορεύσουν εξαγωγές για να καλύψουν την εσωτερική τους ανάγκη.  Εμείς δεν το κάναμε.

Γενικότερα, υπάρχει μια αναγνώριση ότι μετά τις αρχικές καθυστερήσεις οι εμβολιασμοί προχωρούν ταχύτατα και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο έτσι ώστε να φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα αλλά και να εξασφαλίσουμε τις συμπληρωματικές δόσεις που θα χρειαστούμε για το ’22 και το ’23. Η εκτίμησή μας είναι ότι θα χρειαστεί σίγουρα μία δόση ακόμα, ίσως 9 με 12 μήνες μετά τον πρώτο εμβολιασμό, ως «ενισχυτική δόση». Θα τις έχουμε αυτές τις δόσεις στη διάθεσή μας και περισσότερες ενδεχομένως απ’ όσες χρειαζόμαστε. Οπότε νομίζω ότι εδώ η Ευρώπη βρήκε τον ρυθμό της και κινήθηκε -έστω και καθυστερημένα- για να καλύψει το αρχικό χαμένο έδαφος.

Για τα ελληνικά δεδομένα, ξέρετε ότι έχουμε ξεπεράσει το «φράγμα» των 5 εκατομμυρίων εμβολιασμών. Εξακολουθούμε να τρέχουμε με έναν ρυθμό άνω των 100.000 εμβολίων την ημέρα. Και εφόσον δεν εκτιμώ ότι θα έχουμε άλλες ουσιαστικές καθυστερήσεις στις παραδόσεις, το σχέδιό μας για τον εμβολιασμό υλοποιείται όπως έχει εξαγγελθεί από το Υπουργείο Υγείας. Και χαίρομαι που βλέπω ότι η δυναμική του εμβολιασμού και στις νεότερες ηλικίες είναι τέτοια που με κάνει να πιστεύω ότι θα φτάσουμε σύντομα στο επιθυμητό τείχος ανοσίας.

Τέλος, για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, έγινε μία εκτενής συζήτηση. Όπως θυμάστε έχουμε πάρει σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την απόφαση να είμαστε η πρώτη ήπειρος η οποία θα φτάσει στην κλιματική ουδετερότητα το 2050 και έχουμε επικυρώσει τον ενδιάμεσο στόχο να μειώσουμε τις εκπομπές μας κατά 55% σε σχέση με το έτος βάσης του 1990. Και τώρα ερχόμαστε στη δύσκολη φάση αυτής της άσκησης, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξειδικεύσει τα μέσα και τα κανονιστικά εργαλεία τα οποία έχει στη διάθεσή της προκειμένου  να υποδείξει τους τρόπους με τους οποίους η κάθε χώρα θα υλοποιήσει τη δική της εθνική στρατηγική.

Αναμένουμε τη σχετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι τις 15 Ιουνίου και προφανώς θα μπορέσουμε να τοποθετηθούμε σε επίπεδο Συμβουλίου αφού δούμε την ανάλυση την οποία θα κάνει η Ευρώπη.

Θέλω να επαναλάβω για ακόμη μία φορά ότι η Ελλάδα έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας και σε σχέση με άλλες χώρες που είναι πολύ εξαρτημένες από καύση άνθρακα ή λιγνίτη για παραγωγή ενέργειας είμαστε πολύ πιο τολμηροί στην προσπάθεια απολιγνιτοποίησης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Και βέβαια έχουμε στη διάθεσή μας και σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία από το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου  να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε αυτήν την μετάβαση με πρόσθετους πόρους χρηματοδότησης, εκεί που πραγματικά θα πιάσουν τόπο.

Αναφέρω ενδεικτικά το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», το οποίο θα απορροφήσει παραπάνω από 1 δισεκατομμύριο σε πρώτη φάση από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα δοκιμασμένο πρόγραμμα το οποίο μειώνει το ενεργειακό αποτύπωμα των ελληνικών νοικοκυριών, χαμηλώνει τους λογαριασμούς για θέρμανση και ψύξη και έχει σημαντική προστιθέμενη αξία, διότι δημιουργεί πολλές δουλειές γύρω από τον κλάδο της οικοδομής.

Τέλος, ο Ιταλός Πρωθυπουργός έθιξε χθες το βράδυ το ζήτημα της μετανάστευσης για ακόμη μία φορά σε επίπεδο Συμβουλίου, καθώς αντιμετωπίζει και η Ιταλία και η Μάλτα μεγάλη πίεση από μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη.

Προφανώς είναι ένα ζήτημα το οποίο μονίμως μας αφορά. Ξέρετε ότι συμμετέχουμε ενεργά στην προσπάθεια την οποία έχει δρομολογήσει η Επιτροπή για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου.

Και βέβαια, με αφορμή και τα πρόσφατα γεγονότα στην Ισπανία, νομίζω ότι πρέπει να είμαστε όλοι σε εγρήγορση, ειδικά για τις περιπτώσεις εκείνες όπου έχουμε κατευθυνόμενες μεταναστευτικές ροές ως αποτέλεσμα πολιτικής απόφασης κράτους που γειτονεύει με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Να σταματήσω εδώ γιατί φαντάζομαι ότι έχετε αρκετές απορίες.

Μαρία Αρώνη (ANT1): Κύριε Πρόεδρε, η ερώτησή μου είναι για το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Covid. Θα είναι τεχνικά λειτουργικό την 1η Ιουνίου και θα τεθεί σε ισχύ -καλώς εχόντων των πραγμάτων- 1η Ιουλίου. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν η Ελλάδα προτίθεται να το χρησιμοποιήσει και πριν την 1η Ιουλίου. Νομίζω ότι μπορεί.

Και έγινε επίσης μία συζήτηση για τη χρήση πιστοποιητικών στη Σύνοδο Κορυφής. Υπάρχουν ακόμα κάποιες χώρες που θέλουν να διατηρήσουν το δικαίωμα επιβολής εθνικών μέτρων, όπως καραντίνα;

Και μία τρίτη ερώτηση, πάλι για το πιστοποιητικό: αν η Ελλάδα προτίθεται να το χρησιμοποιήσει και σε άλλες δραστηριότητες. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι η Δανία σκέφτεται να το χρησιμοποιήσει ακόμα και σε κομμωτήρια, ενώ το Βέλγιο λέει ότι θα το χρησιμοποιήσει μόνο σε μεγάλα αθλητικά γεγονότα ή συναυλίες, άνω των 5.000 ατόμων.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μην μπλέκουμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό ως εργαλείο διευκόλυνσης ταξιδιών, μετακίνησης από μία χώρα-μέλος, σε άλλη χώρα-μέλος, έτσι ώστε να αποφύγουμε πρόσθετους περιορισμούς.

Το πιστοποιητικό δεν είναι τίποτα παραπάνω από μία ενιαία βάση δεδομένων, στην οποία φαίνεται αν έχεις εμβολιαστεί, με ποιο εμβόλιο έχεις εμβολιαστεί, πότε έχεις εμβολιαστεί, αν έχεις κάνει μία δόση, αν έχεις κάνει δύο δόσεις, πότε τις έκανες, αν έχεις ασθενήσει και πότε ασθένησες ή αν έχεις αρνητικό τεστ PCR ή τεστ αντιγόνου.

Το τι θα κάνει η κάθε χώρα με αυτή την πληροφορία είναι εθνική αρμοδιότητα. Ήδη σήμερα που μιλάμε τους βασικούς κανόνες για το πώς υποδεχόμαστε ξένους επισκέπτες στη χώρα μας τους έχουμε ήδη δρομολογήσει. Άρα το πιστοποιητικό είναι μία ενιαία βάση δεδομένων που κάνει πιο απλή τη δουλειά μας σε επίπεδο συνοριακών ελέγχων.

Βέβαια δημιουργεί και την απαραίτητη διασυνδεσιμότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων όλων των χωρών, έτσι ώστε αυτή η πληροφορία να διοχετεύεται από τη μία χώρα στην άλλη με ασφάλεια και χωρίς να παραβιάζονται τα προσωπικά δεδομένα. Αυτό είναι το πιστοποιητικό για να το ξεκαθαρίσουμε.

Κάθε χώρα έχει τη δυνατότητα να έχει τη δική της εθνική πολιτική και να επιβάλλει άλλους, ενδεχομένως, κανόνες συμπεριφοράς, προσβασιμότητας, είτε για πολίτες της χώρας αυτής είτε για επισκέπτες πολίτες. Το βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί να γίνει κανένας διαχωρισμός μεταξύ των πολιτών.

Αν, παραδείγματος χάρη, η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική σε εξωτερικούς χώρους στην Ελλάδα, αυτό είναι κάτι το οποίο ισχύει και για Έλληνες πολίτες και για επισκέπτες. Αν τα εστιατόρια κλείνουν στις 12:00, κλείνουν για όλους.

Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει κάποια σκέψη για κάποια περαιτέρω διαφοροποίηση και δεν θα μπορούσε να υπάρχει εξάλλου μέχρι που να δώσουμε τη δυνατότητα σε κάθε Έλληνα πολίτη που το θέλει να εμβολιαστεί.

Θεωρώ επίσης πολύ θετικό ότι πια περισσότερα το ενός εμβόλια εγκρίνονται και για νεότερες ηλικίες, πράγμα το οποίο μάς δίνει την δυνατότητα να συζητήσουμε και να εξετάσουμε τον εμβολιασμό των παιδιών, τουλάχιστον από το Γυμνάσιο και πάνω, άνω των 12, που και αυτό νομίζω ότι από τη στιγμή που εγκριθούν τα εμβόλια αυτά από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων θα δώσει μία νέα δυναμική στη διαδικασία του εμβολιασμού.

Σοφία Φασουλάκη (OPEN): Κύριε Πρόεδρε, ακούσαμε τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Ryanair ο οποίος χθες, σχεδόν με βεβαιότητα, έκανε λόγο για πράκτορες της KGB μέσα στην πτήση που έφυγε από την Αθήνα για την Λευκορωσία. Η Ελλάδα έχει τέτοια στοιχεία που να συνδέουν, να επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα του κ. O’Leary;

Κυριάκος Μητσοτάκης:  Κανένα. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι οποιοσδήποτε εντός του αεροσκάφους συμμετείχε στη διαδικασία εκτροπής του αεροσκάφους από την πορεία του και την προσγείωσή του τελικά στο Μινσκ αντί του Βίλνιους όπου επρόκειτο να προσγειωθεί.

Και φαντάζομαι ότι θα είχαμε τέτοιες μαρτυρίες. Έχουμε ήδη αρκετές μαρτυρίες να πιστοποιήσουμε ότι έγινε μια ανακοίνωση από τον πιλότο, ο οποίος ειδοποιήθηκε προφανώς από τους Λευκορώσους ότι δήθεν υπήρχε βόμβα στο αεροσκάφος και το αεροσκάφος αυτό άλλαξε πορεία και προσγειώθηκε στο Μινσκ. Άρα θεωρώ ότι αυτές οι φήμες, είναι φήμες οι οποίες είναι παντελώς ανυπόστατες.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου (ΕΡΤ): Κάνατε μια σχετική αναφορά και στην εισαγωγική σας τοποθέτηση. Έγινε και αναλυτική συζήτηση και από διαφορετικές πηγές σε ό,τι αφορά το ζήτημα των εμβολιασμών.

Θα ήθελα να μας πείτε, λοιπόν, πώς προχωρά στην Ελλάδα και σε ποιο βαθμό βρίσκεται η ικανοποίησή σας για το ζήτημα των εμβολιασμών.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω ότι τα στοιχεία έχουν παρουσιαστεί, παρουσιάζονται κάθε μέρα καταρχάς, είναι διαθέσιμα δημόσια, για την ταχύτητα με την οποία εμβολιάζουμε.

Είμαι ικανοποιημένος από το ρυθμό των εμβολιασμών. Είμαστε σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο, ειδικά ως προς την ταχύτητα των εμβολιασμών τις τελευταίες εβδομάδες και ως προς τη δεύτερη δόση, διότι υπήρχαν χώρες που επέλεξαν να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην πρώτη δόση. Εμείς επιλέξαμε να είμαστε απολύτως συνεπείς στη χορήγηση της δεύτερης δόσης έτσι ώστε να έχουμε πλήρως εμβολιασμένους πολίτες με απόλυτη ακρίβεια και ακολουθώντας τις εντολές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων.

Είμαι πολύ ικανοποιημένος αλλά το πιο σημαντικό, κ. Παπακωνσταντίνου, είναι ότι οι πολίτες είναι πολύ ικανοποιημένοι από τη διαδικασία. Διότι είναι μια διαδικασία η οποία συνδυάζει το ψηφιακό αποτύπωμα με το ανθρώπινο χαμόγελο.

Και το γεγονός ότι είναι μια διαδικασία που φαίνεται να έχει την καθολική αποδοχή των πολιτών, ασχέτως κομματικών προτιμήσεων, κάτι λέει για τη δυνατότητα του κράτους να φέρει εις πέρας μια τόσο σύνθετη και περίπλοκη αποστολή.

Θεωρώ δηλαδή ότι εκτός από τον εμβολιασμό στηρίζουμε και κάτι ακόμα σημαντικό, άυλο, που είναι η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος για μια τόσο σημαντική διαδικασία.

Και νομίζω αυτό το οποίο ακούμε συστηματικά είναι «καλά δεν μπορούν όλα στην Ελλάδα να λειτουργούν όπως λειτουργεί η Επιχείρηση “Ελευθερία”»;  Η απάντηση είναι ότι πολλά περισσότερα αρχίζουν να λειτουργούν με αυτό τον τρόπο και για αυτό και η σημασία που έδωσα από την πρώτη μέρα που ανέλαβα την διακυβέρνηση στο Υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης και σε ψηφιακές δράσεις που αυτό έχει δρομολογήσει.

Γιάννης Παλαιολόγος (ΣΚΑΪ και Καθημερινή): Καλησπέρα, κύριε Πρόεδρε. Ήθελα να ρωτήσω για το Πιστοποιητικό Covid. Αισθάνεστε βεβαιότητα ότι οι χώρες οι οποίες ήταν πιο επιφυλακτικές, όπως π.χ. κάποιες χώρες σκανδιναβικές, δεν θα επιβάλλουν περαιτέρω περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις για τους κατόχους του Πιστοποιητικού και άρα δεν θα δυσχεράνουν τη διαδικασία των τουριστικών μετακινήσεων;

Και δεύτερον, σε σχέση με τη Ρωσία, στη συζήτηση που έγινε μετά τη συζήτηση για τη Λευκορωσία. Υπήρξε προσπάθεια να διασυνδεθεί η Ρωσία ή να συζητηθεί κατά πόσο γνώριζε τι επρόκειτο να κάνει το καθεστώς του Lukashenko με την πτήση;  Υπάρχει κάτι που μπορείτε να μας πείτε επ΄ αυτού;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Για το δεύτερο η απάντηση είναι όχι, δεν υπάρχει καμία εκτίμηση, καμία πληροφορία ότι υπάρχει οποιαδήποτε εμπλοκή. Η συζήτηση για τη Ρωσία ήταν μια γενικότερη συζήτηση στρατηγικού χαρακτήρα.

Τα συμπεράσματα, παρότι συνοπτικά, αποτυπώνουν την αυστηρότητα με την οποία πρέπει να αντιμετωπίζουμε τη συμπεριφορά της Ρωσίας, αφήνοντας όμως από την άλλη ανοιχτή τη δυνατότητα να μπορούμε να συνομιλούμε με τη Ρωσία -όπως εξάλλου ορίζει και ένας από τους πέντε πυλώνες πολιτικής που έχει εγκριθεί από το 2016- για θέματα τα οποία θεωρούμε ότι είναι σχετικά. Είτε θέματα περιφερειακής σταθερότητας, είτε ζητήματα κλιματικής αλλαγής, και σε αυτή τη θέση επιμένει και η χώρα μας.

Τώρα, για το πρώτο ζήτημα επέμενα πολύ στην αμοιβαιότητα. Η αμοιβαιότητα λέει πολύ απλά ότι εάν ζητά η Ελλάδα από κάποιον πολίτη παραδείγματος χάρη για να έρθει στην Ελλάδα ένα τεστ αντιγόνων πρόσφατο, 24 ωρών, αντίστοιχο να είναι και το αίτημα το οποίο θέτει η χώρα προέλευσης για την επιστροφή αυτού του πολίτη πίσω στη χώρα αυτή.

Δεν εκτιμώ ότι θα υπάρχουν, ουσιαστικά, πρόσθετοι περιορισμοί. Και όσο η επιδημιολογική εικόνα συνεχίζει να βελτιώνεται -και εκτιμώ ότι θα βελτιώνεται παντού γιατί είμαστε πια σε μια φάση όπου οι εμβολιασμοί κάνουν μεγάλη διαφορά και ταυτόχρονα η κοινωνική και οικονομική ζωή έχει μεταφερθεί σε μεγάλο βαθμό έξω- δεν εκτιμώ ότι θα έχουμε τέτοια ζητήματα.

Από την άλλη θέλω να τονίσω και να το επαναλάβω και πάλι με πολύ μεγάλη εμφατικότητα: δεν έχουμε τελειώσει ακόμα με την πανδημία. Ναι, μειώνονται οι νοσηλείες, μειώνονται οι θάνατοι, μειώνονται οι διασωληνώσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν συμπολίτες μας οι οποίοι μπαίνουν στα νοσοκομεία, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν εμβολιαστεί, είχαν το δικαίωμα, τη δυνατότητα να εμβολιαστούν, και δεν το έχουν κάνει. Και κάποιοι δυστυχώς από αυτούς χάνουν τη ζωή τους. Είναι μια τραγωδία. Θα το ξαναπώ με όσο μεγαλύτερη εμφατικότητα μπορώ, το καλύτερο εμβόλιο είναι το γρηγορότερο εμβόλιο. Όλα τα εμβόλια είναι ασφαλή.

Η χώρα μπορεί μεν να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της πανδημίας και να επανέλθει η οικονομική και κοινωνική κανονικότητα, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι κάποιος ο οποίος είναι ευπαθής ή ο οποίος είναι πιο ηλικιωμένος δεν εξακολουθεί να κινδυνεύει ως φυσικό πρόσωπο.

Και νομίζω ότι πια έχουμε όλες τις ενδείξεις στη διάθεσή μας να ξέρουμε ότι το να μην είναι κάποιος εμβολιασμένος είναι απείρως πιο επικίνδυνο, πολύ πιο επικίνδυνο, από τις απειροελάχιστες παρενέργειες που μπορεί να έχει το εμβόλιο. Νομίζω ότι πια έχουμε κάνει τόσα εμβόλια στον κόσμο που ξέρουμε ποια είναι η πραγματική έκταση των παρενεργειών και ξέρουμε ότι είναι εξαιρετικά περιορισμένη.

Θέλω να είμαι πειστικός. Δεν αντιμετωπίζω καθόλου υποτιμητικά ή κουνώντας το δάχτυλο τους συμπολίτες μας οι οποίοι ακόμα σκέπτονται να εμβολιαστούν. Απλά τους ζητώ να κάνουν την επιπρόσθετη προσπάθεια να ξεπεράσουν τους φόβους και τις ανησυχίες τους, να συνομιλήσουν με φίλους τους, τους γιατρούς τους οι οποίοι μπορεί να έχουν εμβολιαστεί, για να δουν πραγματικά πόσο σημαντικό είναι τελικά να πάρουν αυτή την απόφαση.

Παρά ταύτα, θέλω να τονίσω ότι συνολικά τα ποσοστά εμβολιασμών, αν δει κανείς τα εμβόλια που έχουν γίνει και τα κλεισμένα ραντεβού και στις πιο «επικίνδυνες» ηλικίες, βελτιώνονται σημαντικά. Αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν συμπολίτες μας οι οποίοι σήμερα -ενώ μπορούν να εμβολιαστούν- δεν το έχουν κάνει.

Νίκος Αρμένης (ΑΠΕ και MEGA): Κύριε Πρόεδρε, αν μου επιτρέπετε θέλω να ρωτήσω για τα ελληνοτουρκικά. Τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν σήμερα ότι έκλεισε η επίσκεψη του Mevlüt Çavuşoğlu τέλος του μήνα στην Ελλάδα και μάλιστα άλλα δημοσιεύματα λένε ότι θα συναντηθείτε μαζί του στα Χανιά.

Θέλω να μου πείτε αν τα επιβεβαιώνετε αυτά τα δημοσιεύματα και επίσης αν έχει κλειδώσει η συνάντησή σας με τον Tayyip Erdoğan στο περιθώριο της Συνόδου στο ΝΑΤΟ στα μέσα Ιουνίου.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν μπορώ να επιβεβαιώσω ούτε να διαψεύσω αυτά τα δημοσιεύματα, καθώς δεν έχουμε ακόμα κάποια επίσημη επιβεβαίωση. Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι εφόσον τα προγράμματά μας συμπέσουν, βεβαίως, και αν έρθει ο κύριος Çavuşoğlu έχω όλη την καλή διάθεση να συναντηθώ μαζί του, όπως εξάλλου συναντήθηκε ο Πρόεδρος Erdoğan με τον Υπουργό Εξωτερικών όταν πήγε στην Τουρκία.

Και το δεύτερο το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι θα είμαι στα Χανιά το Σάββατο αλλά για άλλο λόγο. Είναι το μνημόσυνο του πατέρα μου, για τα τέσσερα χρόνια. Και ταυτόχρονα έχουμε μία σημαντική εκδήλωση όπου θα παρουσιάσουμε πια αναλυτικά και με όλη τη λεπτομέρεια που του αρμόζει το έργο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης.

Μαρία Ψαρρά (OPEN και ΕΦΣΥΝ): Για τον Covax να μην σας ρωτήσουμε; Για την διάθεση της Ελλάδας, τι προτίθεται δηλαδή να προσφέρει η Ελλάδα, πώς θα συμμετέχει.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Εμείς έχουμε διάφορους τρόπους να συνεισφέρουμε. Πρώτον, μπορούμε να συνεισφέρουμε διμερώς και εξετάζουμε αυτή τη στιγμή άμεσα μία πρώτη διμερή ενίσχυση των γειτόνων μας. Και από εκεί και πέρα έχουμε τη δυνατότητα να συμμετέχουμε είτε απευθείας στον Covax είτε κατά πιθανότητα μέσω της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας, δηλαδή να μπούμε και εμείς στα 100 εκατομμύρια εμβόλια τα οποία θέλει να μαζέψει η Ευρώπη. Αυτός θα είναι ο δρόμος αλλά είναι πολύ πιθανόν να κάνουμε κάποιες ανακοινώσεις για μία άμεση στήριξη γειτονικών μας χωρών, από τη στιγμή που θα διασφαλίσουμε ότι έχουμε αυτή τη δυνατότητα, αυτό θα το κάνουμε άμεσα.