Το στρατηγικό σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Πειραιά
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Πειραιά αποτελεί ένα στρατηγικό σχέδιο που εκπονείται με σκοπό να ικανοποιήσει τις ανάγκες για την κινητικότητα ανθρώπων και αγαθών στις πόλεις για την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των ΣΒΑΚ είναι ο Συμμετοχικός Σχεδιασμός, ο οποίος περιλαμβάνει τη διαδικασία της Διαβούλευσης με φορείς και πολίτες του Δήμου.
Ο Δήμος Πειραιά ακολουθώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα και προδιαγραφές για την βιώσιμη κινητικότητα και παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες που διαμόρφωσε η πανδημία του Covid-19 διεξήγαγε με ιδιαίτερη επιτυχία και υψηλή συμμετοχή περίπου 55σημαντικών φορέων μέσω εκπροσώπων τους, μία σειρά από 8 τηλεδιασκέψεις στo πλαίσιο της 1ης Διαβούλευσης του ΣΒΑΚ. Οι συζητήσεις αυτές υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Α’ φάσης εκπόνησης του ΣΒΑΚ με έμφαση στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και των απόψεων των φορέων για τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες της πόλης καθώς και ορισμένες αρχικά προτεινόμενες από αυτούς λύσεις. Στις επόμενες φάσεις θα αναδειχθούν σενάρια και αναλυτικές προτάσεις που θα συνδυαστούν με υφιστάμενες, εν εξελίξει αλλά και μελλοντικές δράσεις του Δήμου στην κατεύθυνση της ανάδειξης και προώθησης της βιώσιμης κινητικότητας στην πόλη του Πειραιά, στο πλαίσιο δυο ακόμα διαβουλεύσεων με τους φορείς ως την ολοκλήρωση του ΣΒΑΚ Πειραιά.
Το συντονισμότης 1ης διαβούλευσης στο πλαίσιο της Α’ φάσης του ΣΒΑΚ ανέλαβε ο κ. Δημήτριος Καρύδης, Αντιδήμαρχος Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Δήμου Πειραιά, σε συνεργασία με τον κο Μήλια Αντώνιο, Δντη της Δνσης Προγραμματισμού και Ανάπτυξης και την κα Μαρία Πούλου, Προϊσταμένη του Τμήματος Στρατηγικού Σχεδιασμού, Προγραμματισμού και Μελετών της Δνσης Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Δήμου Πειραιά αλλά και τους συμβούλους του Δήμου από την Ομάδα του Αναδόχου ως ακολούθως:
- Θ. Μαυρογιώργης, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός,από την εταιρεία MΣΜ ΙΚΕ
- Ι. Μάρης Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, από την εταιρεία VMCTΕΧΝΙΚΗ Ε.Ε.
- X. Kαρολεμέας, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, από τη Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ
- Ν. Κουτρουμπής, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, από την εταιρεία LEVERA.E.
- Κ. Τακατζόγλου, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, από την εταιρεία LEVERA.E.
20200527_SBAK PEIRAIA_PresMSM_YfistKatastasi (1)
1η τηλεδιάσκεψη
Στην 1η τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι φορέων μεταφορικού έργου και συγκεκριμένα εκπρόσωποι του ΟΑΣΑ Α.Ε., της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και της ΣΤΑΣΥ Α.Ε. Οι εκπρόσωποι, με την εμπειρία και επιστημονική εξειδίκευσή τους σε συγκοινωνιακά θέματα ανέδειξαν προβλήματα στις υφιστάμενες κυκλοφοριακές συνθήκες, έδωσαν πληροφορίες σχετικά με τον μελλοντικό σχεδιασμό του φορέα που εκπροσωπούν καθώς και κάποιοι από αυτούς κατέθεσαν και προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να εξεταστούν προς εφαρμογή σε συνεργασία με τον Δήμο και τους μελετητές της Ένωσης Αναδόχων Εταιρειών.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Ο.Α.Σ.Α. Α.Ε. | Μάρλεν Μιχάλη | Διεύθυνση Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού |
ΤζιβέλουΝέλλη | Προϊσταμένη Τμήματος Δημοτικής Συγκοινωνίας και Ταξί | |
Αρμένη Μπέτυ | Τμήμα Αστικής Κινητικότητας, Προσβασιμότητας και Περιβάλλοντος | |
ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. | Αναστασάκη Άννα | Προϊσταμένη Τμήματος Σχεδιασμού Μεταφορών της Δ/σης Στρατηγικής Ανάπτυξη |
ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. | Κρέλιος Βασίλης | Υπεύθυνος Λειτουργίας Σταθμών της Γραμμής 2 του ΜΕΤΡΟ |
2ησυνάντηση & τηλεδιάσκεψη
Στην 2ησυνάντηση &τηλεδιάσκεψη(με προορισμό δια ζώσης ατόμων και ταυτόχρονη τηλεδιάσκεψη) συμμετείχε ως μοναδικός φορέας ο Οργανισμός Λιμένα Πειραιά (ΟΛΠ). Ο ΟΛΠ εκπροσωπήθηκε από τον κ. Δημήτριο Σπύρου, Προϊστάμενο του Τμήματος Στρατηγικού Σχεδιασμού.
3η τηλεδιάσκεψη
Στην 3η τηλεδιάσκεψη, με τη συμμετοχήκαι του Δημάρχου Πειραιά κ. Ιωάννη Μώραλη, συμμετείχαν εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλοι οι Δήμαρχοι των όμορων Δήμων, και στελεχών σχετικά με την αστική κινητικότητα υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Δήμος Νίκαιας-Αγ. Ιωάννης Ρέντη | Γιώργος Ιωακειμίδης | Δήμαρχος |
Χρυσούλα Παπανικολοπούλου | Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών | |
Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας | Χρήστος Βρεττάκος | Δήμαρχος |
Κα. Χρυσολωρά | Δνση Προγραμματισμού | |
Δήμος Κορυδαλλού | Νίκος Χουρσαλάς | Δήμαρχος |
Γραμματική Τζιβαρίδου | Προϊσταμένη Τμήματος Περιβάλλοντος | |
Δήμος Μοσχάτου-Ταύρου | Ανδρέας Ευθυμίου | Δήμαρχος |
Αμαλία Τσιόλη | Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών | |
Δήμος Περάματος | Ιωάννης Λαγουδάκης | Δήμαρχος |
Δήμος Αθηνών | Βασίλειος-Φοίβος Αξιώτης | Αντιδήμαρχος Αστικών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως Δήμου Αθηνών |
Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών | Μαρία Κανελλοπούλου | Προϊσταμένη Αυτοτελούς Τμήματος Προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρία |
Σταυροπούλου Ευαγγελία | Προϊσταμένη Τμήματος Βιώσιμης Κινητικότητας | |
Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας | Καλλιόπη Παπαδάκη | Εθνική Συντονίστρια για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας& Εκπρόσωπος του Γ.Γ. Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ |
4η τηλεδιάσκεψη
Στην 4η τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν οι εκπρόσωποι Επιμελητηρίων, Συνδέσμων και Ενώσεων παραγωγικών φορέων με οικονομική δραστηριότητα εντός αλλά και εκτός του Δήμου Πειραιά δίνοντας μία συνολική εικόνα των προβλημάτων επιχειρήσεων που εκπροσωπούν.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά | Μαρία Πιττάκη
| Πρόεδρος του Εμπορικού Τμήματος |
Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά | Μιχάλης Γιάγκας | Διευθυντής |
Μιχάλης Κυριακίδης | Σύμβουλος Διοίκησης | |
Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιά | Ιωάννης Βουτσινάς | Πρόεδρος |
Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς | Θοδωρής Καπράλος | Γ.Γ. Συλλόγου |
Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος | Γεώργιος Αλεξανδράτος | Αντιπρόεδρος |
Ένωση Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων | Χαράλαμπος Σημαντώνης | Πρόεδρος |
Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων& Φορέων Ναυτιλίας | Καλούδης Αντώνιος | Γενικός Διευθυντής |
Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας | Μιχάλης Σακέλλης | Πρόεδρος |
5η τηλεδιάσκεψη
Στην 5η τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν φορείς παροχής ασφάλειας, υγείας και ανταπόκρισης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με δραστηριότητα στον Δήμο Πειραιά.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας | Χρήστος Μαλτέζος | Υπεύθυνος Επιχειρησιακού Κέντρου Αθηνών |
Λιμενικό Σώμα Πειραιά | Ιωάννης Μυτιληναίος | Υπολιμενάρχης Πειραιά |
Δημοτική Αστυνομία Πειραιά | Νικόλαος Τσούμας | Δημ. Αστυνομικός |
Β’ Τμήμα Τροχαίας Πειραιά | Ζαχαριάδης Χρήστος | Υπαστυνόμος |
Α’ Τμήμα Τροχαίας Πειραιά | Κωνσταντίνος Πετρόπουλος | Διοικητής |
Γεώργιος Βασιλείου | Υποδιοικητής | |
Διοίκηση Πυροσβεστική Υπηρεσία Πειραιά | Δημήτριος Αντωνάκης | Υποδιοικητής |
Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο» | Μαρία Αρβανίτη | Διοικήτρια |
Νοσοκομείο «Μεταξά» | Σαράντος Ευσταθόπουλος | Αναπληρωτής Διοικητής |
MetropolitanHospital | Γεώργιος Χατζόβουλος | Διοικητής |
Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας | Μύτογλου Αναστάσιος | Υποδιοικητής |
Αμαλία Δράκου | Επόπτρια Δημόσιας Υγείας |
6η τηλεδιάσκεψη
Στην 6η τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι φορέων που διαχειρίζονται δραστηριότητες που αποτελούν πόλους έλξης μετακινήσεων παραθέτοντας συγκεκριμένα προβλήματα στο σύστημα κινητικότητας.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ) | Χριστίνα Τσιλιγκίρη | Πρόεδρος |
Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού Νεολαίας Δήμου Πειραιά | Ιωσήφ Βουράκης | Πρόεδρος ΔΣ |
Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων (Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά) | Βασιλική Νταϊάκη | Αρχαιολόγος |
Αναγνωστοπούλου Άννα-Μαρία | Αρχαιολόγος | |
Μαρίνα Ζέας | Κωνσταντίνα Λεοντσίνη | Υποδιευθύντρια |
Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος | Κλεοπάτρα Ρηγάκη | Διευθύντρια |
7η τηλεδιάσκεψη
Στην 7η τηλεδιάσκεψησυμμετείχαν εκπρόσωποι φορέων με μικρότερο μεταφορικό έργο στην περιοχή του Πειραιά.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Ραδιοταξί «Πειραιάς 1» | ΣαββαςΓαϊτανίδης | Πρόεδρος |
ΟΣΕ | Γρηγόριος Σαμπατακάκης | Διευθυντής Δ/σης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης |
Γεώργιος Παντελάς | Προϊστάμενος Τμήματος της Δ/σης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης | |
Μαίρη Λεφάκη | Δ/ση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης |
8η τηλεδιάσκεψη
Στην 8η τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι κοινωνικών φορέων, όπως ποδηλατικοί και περιβαλλοντικοί σύνδεσμοι και φορείς εκπαίδευσης όπως σχολεία με μεγάλο πλήθος μαθητών.
Εκπρόσωποι συμμετεχόντων φορέων
Φορέας | Εκπρόσωπος | Ιδιότητα στον φορέα |
Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά | ΛεωνίδαςΝίκας | Διευθυντής της Α/θμιαςΕκπ/σης Πειραιά |
Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά | Αλεξάνδρα Σούρμπη | Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΔΕ Πειραιά |
Σχολή Ναυτικών Δοκίμων | Ράγκος Χρυσόστομος | Αντιπλοίαρχος |
Πανεπιστήμιο Πειραιώς | Μαρία Μποϊλέ | Καθηγήτρια Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών |
Ράλλειος Σχολή | Σαράντος Οικονομίδης | Διευθυντής του Λυκείου |
Ελληνογαλλική Σχολή “Saint-Paul” Πειραιά | Ρηγούτσος Αντώνης | Διευθυντής |
Ελληνογαλλική Σχολή “JeanneD’Arc” | ΣτεφανοςΦυγετάκης | Καθηγητής Φυσικής Αγωγής |
Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία | ΜαρίλυΧριστοφή | Εμπειρογνώμονας σε ζητήματα προσβασιμότητας |
Περιβαλλοντικός Σύνδεσμος Δήμων Αθηνών-Πειραιά | Γουρδομιχάλης Γρηγόρης | Διευθυντής |
Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας | Βλαδίμηρος Πέτσας | Διευθυντής της Ομοσπονδίας |
ΠοδηλΑΤΤΙΚΗ Κοινότητα | ΦραντζέσκαΡωμάνου | Μέλος |
Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος & Πολιτισμού | Μόνικα Θέμου | Συγκοινωνιολόγος, Μέλος |
Δήμητρα Κρητικού | Συνεργάτης | |
Δ/νση Παιδείας και Δια-Βίου Μάθησης Δήμου Πειραιά | Βασιλική Σωτηρίου | Δ/ντρια Παιδείας και Δια- Βίου Μάθησης Δήμου Πειραιά |
9η Συνάντηση – Ενημέρωση των Δημοτικών Κοινοτήτων
Στις 15/07/2020 πραγματοποιήθηκε ενημέρωση των Προέδρων των Δημοτικών Κοινοτήτων ή και εκπροσώπων τους, στο κτίριο της οδού Ηρ. Πολυτεχνείου 91 & Κανθάρου. Συμμετείχαν οι ακόλουθοι:
Δημοτική Κοινότητα Δήμου Πειραιά | Πρόεδρος / Εκπρόσωπος | |
Α’ Δημοτική Κοινότητα | Κος Μοσχοβάτος ως εκπρόσωπος του Προέδρου κου Νικήτα Γκόλφη | |
B’ Δημοτική Κοινότητα | Νανόπουλος Αλέξανδρος (Πρόεδρος) | |
Δ’ Δημοτική Κοινότητα | Κος Μπετενιώτης ως εκπρόσωπος του Προέδρου κου Αναστάσιου Πούλου | |
Γ’ Δημοτική Κοινότητα | ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΛΙΑΚΟΣΤΑΥΡΟΣ (Πρόεδρος) | |
Ε’ Δημοτική Κοινότητα | ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΜΕΛΑΣ (Πρόεδρος) | |
Οι εκπρόσωποι των Δημοτικών Κοινοτήτων ενημερώθηκαν για όλη την ως σήμερα διαδικασία εκπόνησης του ΣΒΑΚ και τη διαβούλευση που υλοποιήθηκε με φορείς της πόλης. Ανέδειξαν προβλήματα των Δημοτικών Κοινοτήτων και διατύπωσαν αρχικές προτάσεις τις οποίες θα στείλουν και εγγράφως αφού πρώτα λάβουν με ηλεκτρονική αλληλογραφία το παρόν κείμενο που συνοψίζει τη διαδικασία διαβούλευσης για την Α’ φάση εκπόνησης. Αποφασίστηκε να υπάρχει συνεχής συνεργασία και ενημέρωση σε όλες τις μελλοντικές φάσεις του ΣΒΑΚ. Ζητήθηκε η συνδρομή των εκπροσώπων στην προώθηση του ερωτηματολογίου του ΣΒΑΚ στους δημότες.
Προβλήματα
Αρχικά, στις τοποθετήσεις όλων των συμμετεχόντων φορέων ήταν εμφανές ότι ο Πειραιάς αντιμετωπίζει ένα χρόνιο και έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα με αρκετά προβληματικά σημεία.
Κάποια στοιχεία κυκλοφορίας και μετακινήσεων που παρουσιάστηκαν από τους μελετητές για την πόλη είναι τα ακόλουθα:
- Το υψηλό ποσοστό των διαμπερών μετακινήσεων το οποίο ανέρχεται σε περίπου 44% ενώ ταυτόχρονα καταγράφεται πως οι μετακινήσεις από και προς το κέντρο του Πειραιά (Β’ Δημοτική Κοινότητα) από τις λοιπές Δημοτικές Κοινότητες (Α’, Γ’, Δ’ και Ε’) ανέρχεται στο 48% .
- Τα χαμηλά ποσοστά χρήσης των ήπιων μέσων μετακίνησης και της Δημόσιας Συγκοινωνίας και τα υψηλά ποσοστά χρήσης των ΙΧ αυτοκινήτων, είτε για εργασία είτε για άλλο σκοπό σε μια τυπική καθημερινή μέρα στην πόλη.
Τα προβλήματα τα οποία αναδείχθηκαν μέσα από το συνδυασμό των τοποθετήσεων των φορέων είναι γενικά αλλά και συγκεκριμένα, και μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
- Χαμηλό επίπεδο προσβασιμότητας για πεζούςκαι ΑΜΕΑ καθώς το πλάτος των πεζοδρομίων είναι μικρό, παρατηρούνται συχνά εμπόδια επί των πεζοδρομίων (π.χ. τραπεζοκαθίσματα, περίπτερα) καθώς και κατά μήκος των πεζοδρομίων (π.χ. παράνομα σταθμευμένα οχήματα, κολωνάκια). Η κατάσταση για τα ΑμεΑ και τους ευάλωτους χρήστες είναι ακόμη πιο δυσχερής ως προς την ασφάλεια και την άνεση της μετακίνησής τους, ακόμη και στην εγγύς περιοχή των νοσοκομείων σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Τζανείου νοσοκομείου, καθώς οι αντίστοιχες υποδομές είτε είναι ανύπαρκτες είτε ελλιπείς και επιπρόσθετα παρατηρούνται ασυνέχειες στις διαδρομές για τα ΑμεΑ. Σε συνδυασμό με το μήκος των οδών ήπιας κυκλοφορίας, σε όλη την έκταση του Δήμου, που δεν ξεπερνά το 1 χλμ. διαμορφώνεται ένα μή φιλικό περιβάλλον για τον πεζό.
- Χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησηςτων ΜΜΜ στο κέντρο του Πειραιά, λόγω των αυξημένων καθυστερήσεων που προκαλούνται από τον περιορισμένο χώρο που έχουν επιφέρει τα φαινόμενα της παράνομης στάθμευσης και η καταστρατήγηση των λεωφορειολωρίδων από ΙΧ και ταξί. Επίσης, χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης ΜΜΜ και σύνδεσης με την υπόλοιπη πόλη παρατηρείται στην περιοχή του Λιμένα του Πειραιά, γεγονός το οποίο συμβάλλει στην διατήρηση της επιβάρυνσης του τοπικού δικτύου της πόλης από τα τουριστικά λεωφορεία.
- Δεν υπάρχουν υποδομές ή δίκτυο ποδηλατοδρόμων αποθαρρύνοντας τη χρήση του ποδηλάτου, και όσοι το χρησιμοποιούν το κάνουν σε συνθήκες χαμηλού επιπέδου οδικής ασφάλειας.
- Η παράνομη στάθμευση αποτελεί συχνό και έντονο φαινόμενο σχεδόν σε όλη την έκταση του Δήμου, ιδιαίτερα στο κέντρο του Πειραιά και στην εγγύς περιοχή των μεγάλων αθλητικών κέντρων.
- Η έλλειψη οργανωμένων χώρων στάθμευσης, η οποία σχετίζεται με το παραπάνω πρόβλημα της παράνομης στάθμευσης. Η διαμόρφωση και αξιοποίηση τέτοιων οργανωμένων χώρων θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στο κέντρο του Πειραιά.
- Ο υψηλός, εισερχόμενος στην πόλη, κυκλοφοριακός φόρτος, μεγάλο μέρος του οποίου διοχετεύεται στην λεωφόρο Ηρώων Πολυτεχνείου προκαλώντας κυκλοφοριακή συμφόρηση συνήθως έως τη συμβολή της με την Χαρ. Τρικούπη. Σε συνδυασμό με τη λειτουργία των Δικαστηρίων, κάποιες ημέρες η κυκλοφοριακή συμφόρηση εντείνεται στην περιοχή.
- Ο υψηλός κυκλοφοριακός φόρτος προς το Λιμάνι συγκεκριμένες ώρες των ημερών στην καλοκαιρινή περίοδο, και σύμφωνα με την τροχαία του Πειραιά ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες 05:30 – 07:30 όταν και αναχωρούν πλοία για τις Κυκλάδες συνήθως από τις Πύλες Ε7, Ε8, Ε9.
- Στην ευρύτερη περιοχή του Σταδίου Γ. Καραϊσκάκη και του ΣΕΦ, κατά τις ημέρες των αγώνων και ειδικά των διεθνών αναμετρήσεων – χωρίς ευθύνη των ομάδων – εντείνεται το κυκλοφοριακό πρόβλημα και η παράνομη στάθμευση, η οποία είναι πολύ δύσκολο να αστυνομευθεί με τις δυνάμεις της τροχαίας η οποία συνήθως είναι ήδη επιβαρυμένη με την εφαρμογή σχεδίων ασφαλείας και συνοδείας αποστολών των ομάδων των αγώνων. Η αξιοποίηση με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο των θέσεων στάθμευσης στο ΣΕΦ, των λοιπών χώρων στάθμευσης στην περιοχή, της μετακίνησης των φιλάθλων με τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, το ΤΡΑΜ όταν λειτουργήσει και τα ΜΜΜ αναμένεται σίγουρα να αποφορτίσουν την περιοχή. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί να συμβάλει και η λειτουργία συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης. Ανάλογα μέτρα πρέπει να υιοθετηθούν και για τη λειτουργία του νοσοκομείου METROPOLITAN.
- Το ανεπαρκές πλάτος οδοστρώματος σε πολλές οδούς της πόλης δεν επιτρέπουν την διέλευση μεγάλων οχημάτων έκτακτης ανάγκης, όπως πυροσβεστικά οχήματα και ασθενοφόρα, μάλιστα ακόμη και η πρόσβαση ασθενοφόρων στην εγγύς περιοχή των νοσοκομείων είναι δύσκολη, όπως χαρακτηριστικά διατυπώνει η εκπρόσωπος τουΝοσοκομείου Μεταξά.
- Χαμηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας, το οποίο πέφτει ακόμη περισσότερο σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, λόγω των υψηλών ταχυτήτων των μηχανοκίνητων μέσων και των φτωχών υποδομών για πεζή μετακίνηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε ο εκπρόσωπος της Ραλλείου Σχολής στην εγγύς περιοχή της Σχολής και η εκπρόσωπος του Κρατικού Νοσοκομείου Νίκαιας στη οδό Π. Μελά. Επιπλέον, εξίσου χαμηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας εντοπίζεται τόσο εντός τουΛιμένα του Πειραιά όσο και στις εισόδους/εξόδους του χώρου του Λιμένα δημιουργώντας αίσθημα ανασφάλειας κυρίως στους επιβάτες.
- Οι φορτοεκφορτώσεις για την τροφοδοσία των καταστημάτων οι οποίες πραγματοποιούνται δίχως ωράριο επιβαρύνουν το δίκτυο συνήθως με την παράνομη στάθμευση τους μειώνοντας και το επίπεδο οδικής ασφάλειας. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Δημοτικής Αστυνομίας του Πειραιά, το φαινόμενο τείνει ναεντείνεται το μεσημέρι και προς το απόγευμα.
Προβληματικά σημεία στην πόλη του Πειραιά
Πολλές από τις τοποθετήσεις των εκπροσώπων των φορέων ήταν στοχευμένες, διατυπώνοντας προβλήματα σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης του Πειραιά. Τα προβληματικά αυτά σημεία σημειώνονται παρακάτω:
- Μεγάλος κυκλοφοριακός φόρτος σημειώνεται στην Ακτή Κονδύλη ο οποίος οφείλεται στο σημαντικό φόρτο φορτηγών οχημάτων που αποβιβάζονταιαπό τα πλοία (συνήθως με προέλευση την Κρήτη) με προορισμό την Λαχαναγορά και στον φόρτο από την οδό Αιγάλεω με προέλευση περιοχές του Κορυδαλλού και του Κερατσινίου.
- Το τμήμα της λεωφόρου Ηρώων Πολυτεχνείου από την αρχή της έως την συμβολή με την Χαρ. Τρικούπη χαρακτηρίζεται από υψηλή κυκλοφοριακή συμφόρηση που οφείλεται πιθανόν στο μεγάλο μέρος του υψηλού εισερχόμενου κυκλοφοριακού φόρτου στον Πειραιά που διοχετεύεται στην λεωφόρο, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, καθώς και στο πλήθος των φωτεινών σηματοδοτών στο τμήμα αυτό.
- Η πολλή μεγάλη ζήτηση για στάθμευση στην εγγύς περιοχή του Σταδίου Γ. Καραϊσκάκη και του ΣΕΦ οδηγεί στην έντονη παράνομη στάθμευση. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, ο φόρτος εργασίας της τροχαίας του Πειραιά τις ημέρες διεξαγωγής αγώνων είναι πολύ υψηλός. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι πολλά άτομα, πλειοψηφία αυτών παιδιά, βρίσκονται ή αποχωρούν, τις ώρες της διεξαγωγής των αγώνων, από τις αθλητικές εγκαταστάσεις του ΣΕΦ παρουσιάζονταιζητήματα ασφάλειας και άνεσης στην πεζή μετακίνηση τους.
- Εξαιρετικά προβληματικό σημείο της πόλης αποτελεί το τρίγωνο των οδών Δημ. Γούναρη-Αριστείδου-Ακτή Ποσειδώνος όπου παρατηρείται πλέξη οχημάτων, μάλιστα συχνά βαρέων οχημάτων. Επιπλέον, το πλήθος των φορτοεκφορτώσεων και σε συνδυασμό με την υφιστάμενη διαχωριστική νησίδα μειώνουν τη χωρητικότητα της οδού.
- Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (όπως έχει αντιμετωπιστεί στο παρελθόν με πυρκαγιά στο νοσοκομείο Μεταξά), η περιοχή γύρω από την περιοχή του Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου απέναντι από το νοσοκομείο Μεταξά, ιδίως στη συμβολή των οδών Σαχτούρη – Μητρώου – Παπανικολή, κρίνεται αρκετά προβληματική καθώς η διέλευση πυροσβεστικών οχημάτων είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω του μικρού πλάτους οδοστρώματος που απομένει λόγω της στάθμευσης ΙΧ οχημάτων.
Θετικές Δράσεις
Στο πλαίσιο των θετικών δράσεων που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία έτη και ως σήμερα ή που αναμένεται να υλοποιηθούν στην πόλη και συνάδουν με τις αρχές και τις κατευθύνσεις της βιώσιμης κινητικότητας, εντοπίστηκαν τα ακόλουθα:
- Η αναμενόμενη ολοκλήρωση των έργων του ΜΕΤΡΟ και του ΤΡΑΜ που θα δώσουν ώθηση στη δημόσια συγκοινωνία και αναμένεται να αλλάξουν θετικά τη φιλοσοφία των μετακινήσεων και της εξυπηρέτησης των πολιτών, δημοτών, εργαζομένων, επισκεπτών τουριστών, κ.α. Η σύνδεση με ΜΕΤΡΟ του Πειραιά με το αεροδρόμιο αναμένεται να έχει θετικό αναπτυξιακό πρόσημο
- Η υπογειοποίηση των γραμμών το ΗΣΑΠ (γραμμή 1 του ΜΕΤΡΟ) από το σταθμό στο Νέο Φάληρο ως τον Πειραιά, έργο που διεκδικείται από το Δήμο Πειραιά.
- Η ανάδειξη της Δημοτικής Συγκοινωνίας σε ένα σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας στην πόλη. Η Δημοτική Συγκοινωνία έλαβε νόμιμη άδεια (μετά από 20 έτη) από την τρέχουσα δημοτική αρχή και εξοπλίστηκε με νέο στόλο λεωφορείων για την εξυπηρέτηση των δημοτών. Πρόσθετα από την ΟΧΕ Πειραιά έχει δρομολογηθεί η προμήθεια νέων ηλεκτροκίνητων λεωφορείων για τη Δημοτική Συγκοινωνία και η δημιουργία ενός σταθμού φόρτισης στο αμαξοστάσιο του Δήμου, ενώ υπάρχουν αιτήματα και σκέψεις για την επέκταση της λειτουργίας της στην υπηρεσία δημοτών και επισκεπτών, τόσο με διευρυμένο ωράριο όσο και με νέες γραμμές.
- Σημαντικά έργα αναπλάσεων έχουν δρομολογηθεί και προωθούνται στο Δήμο με σημαντική συμβολή στη ανάδειξη του δημόσιου χώρου και τη βελτίωση της προσβασιμότητας. Ενδεικτικά αναφέρονται η ανάπλαση της οδού Ειρήνης στη Γ’ Δημοτική Κοινότητα και η προωθούμενη ανάπλαση της οδού Δωδεκανήσου, η έναρξη υλοποίησης του OPENMALL Πειραιά σε συνεργασία με τον Εμπορικό Σύλλογο η οποία περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανασχεδιασμού του δημόσιου χώρου στο κέντρο της πόλης και δράσεις προώθησης της βιώσιμης κινητικότητας, η αναδιαμόρφωση του πεζόδρομου της οδού Σωτήρος Διός από την οδό Γρ. Λαμπράκη ως το Λιμάνι με διευκόλυνση της φορτοεκφόρτωσης και διασφάλιση της απρόσκοπτης κίνησης των ΑΜΕΑ, η ανάπλαση του Μικρολίμανου που ήδη έχει ξεκινήσει και αναμένεται να συμβάλει θετικά στην κατεύθυνση της βιώσιμης κινητικότητας και της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής, η ανάπλαση της περιοχής του Αγ. Διονυσίου που ήδη υλοποιείται με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια με την πρόβλεψη δημιουργίας οδών ήπιας κυκλοφορίας αλλά και ποδηλατοδρόμου, η ανάπλαση των Αστικών Πυλών και της οδού Τρικούπη από την κρουαζιέρα και ως το Αρχαιολογικό και Ναυτικό Μουσείο για τη διευκόλυνση κατοίκων και τουριστών να μετακινηθούν και να έρθουν σε κεντρικά και ιστορικά σημεία της πόλης με ήπια μέσα, η προσπάθεια για την ανάπλαση της Πειραϊκής Χερσονήσου και η συνεργασία με το ΥΠΠΟ για την ανάδειξη των Πειραϊκών Τειχών αλλά και του παραλιακού μετώπου της πόλης ως χώρου πολιτισμού, βόλτας αλλά και περιοχής τουριστικού ενδιαφέροντος, οιλοιπές αναμορφώσεις και βελτιώσεις πεζοδρόμων και πεζοδρομίων σε όλες τις Δ.Κ., κ.α.
- Οι προσπάθειες της Δημοτικής Συγκοινωνίας για την αποτροπή παραβάσεων σχετικά με την κινητικότητα ή τη στάθμευση στην πόλη και η συνεργασία με την Τροχαία και την Ελληνική Αστυνομία.Η ενδυνάμωση αυτών των προσπαθειών αναμένεται να επηρεάσει θετικά στη βελτίωση της καθημερινότητας των μετακινήσεων στην πόλη.
- Η σημασία της ατομικής ευθύνης πολιτών και φορέων στο πλαίσιο αρμοδιότητάς τους, η οποία μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση των καθημερινών συνθηκών κυκλοφορίας αλλά και των εξυπηρετήσεων στην πόλη του Πειραιά, στην αποτροπή των συχνά δημιουργούμενων δύσκολων συνθηκών κυκλοφορίας στην πόλη (π.χ.παράνομη στάση και στάθμευση και οι προκαλούμενες καθυστερήσεις των Ι.Χ. και ΜΜΜ), στην προστασία και στη διευκόλυνση των μετακινήσεων όλων των ευάλωτων χρηστών (ΑΜΕΑ, μαθητές, ηλικιωμένοι, μαμάδες με καρότσια, κ.α.).
Προτάσεις φορέων
Ιδιαίτερα θετικό είναι ότι οι προτάσεις που διατύπωσαν οι εκπρόσωποι των φορέων συμβαδίζουν με τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας. Μία σειρά γενικών προτάσεων που διατυπώθηκαν ακολουθούν παρακάτω:
- Δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων και πράσινων διαδρομών που να συνδέουν και να αναδεικνύουν τα σημεία ενδιαφέροντος (Μουσεία, πλατείες, τουριστικοί λιμένες, αθλητικοί χώροι) και το παραλιακό μέτωπο. Παράδειγμα θα μπορούσε να αποτελέσει η ανάπλαση της Ακτής Θεμιστοκλέους και η διαμόρφωση ποδηλατοδρόμου κατά μήκος της. Σε πολλές τοποθετήσεις εκπροσώπων των φορέων εκφράστηκε η πεποίθηση ότι η χρήση του ποδηλάτου θα ενθαρρυνθεί μόνο αν διαμορφωθεί ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων και όχι απλά μεμονωμένοι ποδηλατόδρομοι. Προστιθέμενη αξία θα δημιουργηθεί με την παράλληλη ανάπτυξή του με το δίκτυο πεζοδρόμων της πόλης το οποίο επίσης χρήζει βελτιώσεων.
- Βελτίωση της προσβασιμότητας, με τα ΜΜΜ και πεζή μετακίνηση, με ιδιαίτερη μέριμνα για τους ευάλωτους χρήστες, τόσο του κέντρου όσο και των πόλων έλξης μετακινήσεων και της εγγύς περιοχής του Λιμένα με αναβάθμιση των υποδομών για πεζή μετακίνηση και βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης των ΜΜΜ. Η δημιουργία δικτύων μετακινήσεων (για ΜΜΜ και πεζή μετακίνηση) σε συνδυασμό με το προτεινόμενο δίκτυο ποδηλατοδρόμων μπορεί να δώσει εναλλακτικές λύσεις μετακίνησης στην πόλη. Διερεύνηση δημιουργίας νέων γραμμών Δημοτικής Συγκοινωνίας.
- Η δημιουργία Συστήματος Ελεγχόμενης Στάθμευσης (ΣΕΣ) στο κέντρο του Πειραιά αποτελεί τη συχνότερη πρόταση στις τοποθετήσεις των εκπροσώπων καθώς το γενικό και εκτεταμένο πρόβλημα της στάθμευσης είναι αρκετά έντονο και εμφανές.
- Διαμόρφωση οργανωμένων χώρων στάθμευσης, πιθανώς στις εισόδους του Πειραιά, σε αναξιοποίητα οικόπεδα, ώστε να αποσυμφορηθεί το κέντρο του Πειραιά από τα ΙΧ αυτοκίνητα.
- Βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας στις περιοχές των σχολείων, των αθλητικών κέντρων και στις εισόδους/εξόδους των πυλών του Λιμένα Πειραιά
- Θέσπιση ωραρίου φορτοεκφορτώσεων (π.χ. τις νυχτερινές ώρες) λαμβάνοντας υπόψη και τις προτάσεις του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιά
- Στρατηγικός σχεδιασμός για τη διαχείριση της κυκλοφορίας τις ημέρες διεξαγωγής megaevents στην πόλη, όπως αγώνων στα δύο μεγάλα αθλητικά κέντρα, παραστάσεων στο Δημοτικό Θέατρο ή το Βεάκειο, κ.α.
- Η πιθανότητα θέσπισης ωραρίου (π.χ. τα απογεύματα)κατά το οποίο οι σχολικές αυλές θα είναι ανοιχτές με σκοπό να αξιοποιούνται ως δημόσιοι ανοικτοί χώροι αθλητισμού και ψυχαγωγίας.
- Δημιουργία πάρκου κυκλοφοριακής αγωγής (πιθανώς στο ΣΕΦ)
- Διαχείριση ή/και αναδιαμόρφωση υφιστάμενων υποδομών για τη διέλευση των διαμπερών μετακινήσεων και ιδιαίτερα εκείνων των μετακινήσεων που έλκει και δημιουργεί το λιμάνι.Ηδιερεύνηση διαδρομώνγρήγορης διέλευσης αυτών των μετακινήσεων ώστε να μην επιβαρύνονται οι άξονες που εξυπηρετούν τις ενδοδημοτικές μετακινήσεις
- Η σύνταξη -σε κατάλληλο χρόνο- μιας νέας κυκλοφοριακής μελέτης για την πόλη η οποία θα υποστηρίξει την υλοποίηση του ΣΒΑΚ και τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, θα ενσωματώσει τις αναγκαίες αλλαγές και θα ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις με βάση τη μελλοντική χωρική, πολεοδομική, αναπτυξιακή, τεχνολογική, κοινωνική, περιβαλλοντική, κ.α. ανάπτυξη της πόλης του Πειραιά.
Οι παραγωγικές και ουσιαστικές συνομιλίες της Ομάδας Εργασίας του ΣΒΑΚ του Δήμου Πειραιά με τους εκπροσώπους των συμμετεχόντων φορέων, κατά την 1η Διαβούλευση καθώς και η διεξαγωγή της έρευνας ερωτηματολογίων στους φορείς και πολίτες προβλέπεται να ενισχύσουν το αίσθημα της συμμετοχικότητας των φορέων και των πολιτών στο Σχεδιασμό του Δήμου, συμβάλλοντας στην παραγωγή ενός ποιοτικού Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας παρόμοιου με αυτά πρότυπων ευρωπαϊκών πόλεων.
Το ΣΒΑΚ Πειραιά ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2019 με την υπογραφή της σχετικής δημόσιας σύμβασης κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού και η παρούσα Α΄ Φάση υλοποίησης σχετικά με την Ανάλυση της Υφιστάμενης Κατάστασης, ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2020.
Ακολουθούν τρεις ακόμα φάσεις υλοποίησης ως ακολούθως:
Β Φάση: Ανάπτυξη Σεναρίων Συστήματος κινητικότητας στον Δήμο Πειραιά και 2η διαβούλευση (ως Οκτώβριο του 2020)
Γ. Φάση: Μέτρα Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και κοστολόγησή τους και Γ φάση Διαβούλευσης (ως Απρίλιο του 2021)
Δ Φάση: Μεθοδολογία παρακολούθησης και Αξιολόγησης του ΣΒΑΚ από το Δήμο Πειραιά (ως Μάιο του 2021)