ΕΒΕΠ: Η Ελλάδα πέτυχε την εξαίρεση μείωσης φυσικού αερίου και επεκτείνει την επιδότηση ρεύματος

Η συμφωνία του Συμβουλίου Ενέργειας για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα προβλέπει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν παρέκκλιση των στόχων τους για πλήρωση των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, εάν εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το αέριο ως πρώτη ύλη για κρίσιμες βιομηχανίες ή εάν η κατανάλωση αερίου τους έχει αυξηθεί τουλάχιστον κατά 8% το τελευταίο έτος σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Υπό την πίεση των χωρών του Νότου, η πρόταση της Κομισιόν για 15% μείωση της κατανάλωσης Φ.Α. στις 27 χώρες αναθεωρήθηκε σε δύο σημεία:

1. Το Συμβούλιο των 27 της ΕΕ και όχι η Επιτροπή θα αποφασίζει για τυχόν δεσμευτικούς στόχους.
2. Ο στόχος μείωσης κατά  15% θα προσαρμοστεί σε κάθε χώρα, ανάλογα με την ιδιαίτερη κατάσταση κάθε κράτους μέλους, χάρη σε μια σειρά εξαιρέσεων, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη το επίπεδο αποθήκευσης που επιτεύχθηκε και τη δυνατότητα εξαγωγής του φυσικού αερίου που εξοικονομείται σε άλλες χώρες. Κατά παρέκκλιση, λοιπόν, η μείωση στην κατανάλωση φυσικού αερίου μπορεί να περιοριστεί  από -15% σε -7%. Η υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης κατά 8 μονάδες ενεργοποιείται υπό την προϋπόθεση ότι τα κράτη θα αποδείξουν ότι η διασύνδεσή τους με άλλα κράτη μέλη στην τεχνική ικανότητα εξαγωγής σε σύγκριση με την ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου το 2021, είναι μικρότερη από 50%.

Στη συνεδρίαση η ελληνική πλευρά υπέβαλε επίσης πρόταση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Με την εφαρμογή αυτού του μοντέλου, διασφαλίζονται προσιτές τιμές ενέργειας για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Κύπρος στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας για να ξεκινήσει η συζήτηση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης παρουσίασε την πρόταση που κατέθεσε ο Πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της ΕΕ για τη δημιουργία ενός εθελοντικού μηχανισμού, μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση στη χρήση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι προτάσεις και τα κέρδη εξαίρεσης της Ελλάδας είναι οι εξής:

• Η ελληνική πλευρά ζήτησε και πέτυχε να περιληφθεί στο κείμενο η πρόβλεψη που, κατ’ εξαίρεση στο άρθρο 2 και στο άρθρο 5, επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου σε σχέση, όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά συγκρινόμενο με την προηγούμενη χρονιά.
• Επιπλέον, η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.
• Παράλληλα, στην αιτιολογική σκέψη γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο «gas price caps» για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός σε προηγούμενο ευρωπαϊκό συμβούλιο αρχηγών.

Η συνολική επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος για τον μήνα Αύγουστο κοστολογείται 1,136 δισ. ευρώ, απορροφώντας έως και το 90% της αύξησης για όλους του οικιακούς καταναλωτές για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης και για τις κύριες και μη κύριες κατοικίες, το 100% της αύξησης για τους δικαιούχους Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, το 80% της αύξησης για τους μικρομεσαίους επαγγελματίες με παροχή ισχύος μέχρι 35 KVa, και το 82-99% της αύξησης για τους αγρότες. Συγκεκριμένα:

• Για τις όλες τις κύριες και μη κύριες κατοικίες η επιδότηση ανέρχεται στα 337 ευρώ ανά MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης και  χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Απορροφάται έτσι, το 90% της αύξησης με στόχο η τιμή της κιλοβατώρας να κυμαίνεται μεταξύ 15-17 λεπτών.
• Για τους δικαιούχους ΚΟΤ η επιδότηση ανέρχεται σε 377 ευρώ ανά MWh ώστε να απορροφάται έως και το 100% της αύξησης.
• Για τους εμπορικούς καταναλωτές με παροχή ισχύος μέχρι 35 KVA εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, περίπτερα, ψιλικά η επιδότηση είναι 300 ευρώ ανά MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης και απορροφοφάται έως και το 80% της ανατίμησης.
• Για τους αγρότες και όλα τα αγροτικά τιμολόγια η επιδότηση ανέρχεται σε 337 ευρώ ανά MWh καλύπτοντας από το 82% έως το 99% της αύξησης.
• Στους βιομηχανικούς καταναλωτές η επιδότηση θα είναι 250 ευρώ ανά MWh  ώστε να απορροφηθεί έως και το 67% της αύξησης.
• Για το φυσικό αέριο και για τους εμπορικούς καταναλωτές, η επιδότηση ανέρχεται στα 30 ευρώ ανά θερμική MWh.
• Σημειώνεται ότι σε συνεργασία με την ΡΑΕ το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρακολουθεί στενά τη διαμόρφωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας από του παρόχους, ώστε να αποτρέπονται αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Οι πάροχοι υποχρεώνονται να ενημερώσουν για τις τιμές του επόμενου μήνα με ανάρτηση στην ιστοσελίδα τους και οι καταναλωτές να συγκρίνουν και να επιλέγουν τον πάροχο που επιθυμούν.

Η Κυβέρνηση προσπαθεί να επεκτείνει δραστικά την μείωση των τιμών ενέργειας εφαρμόζοντας ένα μηχανισμό που δεσμεύει τα υπερέσοδα των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και απενεργοποιεί τη ρήτρα αναπροσαρμογής.

• Το όφελος για τους πολίτες κατά τον πρώτο μήνα λειτουργίας του μηχανισμού εκτιμάται στα 500 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα αυτά μεταφέρονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας.
• Να σημειωθεί ότι ο αντίστοιχος μηχανισμός της Ισπανίας έχει μηνιαίο όφελος για τους εκεί καταναλωτές μόλις 250 εκατ. ευρώ.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα «Fuel pass-2» για τα καύσιμα για την επιδότηση των καυσίμων επίσης άνοιξε.

• Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ και θα καλύψει 3,1 εκατ. οχήματα από 3,5 εκατ. συνολικά, ενώ αναμένεται να αυξηθεί και ο αριθμός των δικαιούχων.
• Οι δικαιούχοι θα εισπράξουν την οικονομική ενίσχυση στις αρχές του Αυγούστου, ενώ με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας θα έχουν μπόνους 15 ευρώ. Ειδικότερα, η οικονομική ενίσχυση με την ψηφιακή κάρτα, ανάλογα με το είδος του οχήματος (αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα) και την περιοχή της κύριας κατοικίας (ηπειρωτική χώρα ή νησιά), κυμαίνεται από 60 έως 100 ευρώ, ενώ με πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό είναι 45-80 ευρώ.

Το πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2» ξεκίνησε με το άνοιγμα της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για την επιδότηση αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων (αυτοκίνητα, δίκυκλα, τρίκυκλα, ποδήλατα), στο πλαίσιο του δεύτερου κύκλου. Το πρόγραμμα εξυπηρετεί ταυτόχρονα τέσσερις στόχους, που είναι η ανανέωση του στόλου των οχημάτων, η ανάπτυξη έξυπνων υποδομών φόρτισης, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και η εξοικονόμηση πόρων για τους πολίτες.

• Η επιδότηση φθάνει στο 30% επί της λιανικής τιμής προ φόρων έως 8.000 ευρώ, ενώ έξτρα επιδότηση 1.000 ευρώ προβλέπεται για την αγορά οικιακού φορτιστή, όπως επίσης και αν αποσυρθεί παράλληλα το παλιό αυτοκίνητο.
• Επιδοτείται η αγορά μόνο ηλεκτρικών και όχι plug-in υβριδικών οχημάτων, ενώ είναι επιλέξιμες και αιτήσεις για αγορές που έγιναν από 1η Δεκεμβρίου 2021 και μετά. Επιδοτείται έως 40% και με μέγιστο ποσό τις 3.000 ευρώ η αγορά δικύκλων και τρικύκλων κατηγορίας L5e έως L7e για επαγγελματικά ηλεκτρικά τρίκυκλα και τα μικροαυτοκίνητα.
• Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 50 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω το 2023 και παρέχει τη δυνατότητα εκχώρησης δικαιώματος είσπραξης επιδότησης στην εταιρεία πώλησης.