Economist: Ερχεται κοινωνική έκρηξη
Σοκ και δέος προκαλούν οι προβλέψεις του «Economist», που μιλά για κοινωνικές αναταραχές που θα ακολουθήσουν την πανδημία. Το διεθνούς κύρους βρετανικό περιοδικό κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στις κυβερνήσεις, ζητώντας τους να αντιμετωπίσουν την επόμενη μέρα της πανδημίας, δια-μορφώνοντας ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» με τους λαούς τους.
Σε διαφορετική περίπτωση, οι ανισότητες που θα διευρυνθούν από τις συνέπειες του κορονοϊού θα δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό μείγμα που θα φέρει ανατροπές, όπως ιστορικά συνέβη και με προηγούμενες πανδημίες.Γράφει, μεταξύ άλλων, το περιοδικό ότι, όπως στη δεκαετία του 1920, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη φονική επιδημία «ισπανικής» γρίπης,υπήρξε ένα ξέσπασμα κοινωνικής, βιομηχανικής και καλλιτεχνικής καινοτομίας, κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και τώρα, όταν πια η πανδημία θα έχει ηττηθεί.
Το ίδιο πνεύμα ζωντάνιας και αλλαγής μπορεί να χαρακτηρίσει τη δεκαετία του2020, μια και το φετινό έτος θα το θυμούνται οι άνθρωποι ως «τη χρονιά που όλα άλλαξαν».Ο «Economist» τονίζει ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι μεγάλες επιδημίες στο παρελθόν οδήγησαν σε κοινωνικές αναταραχές. Αναλύοντας στοιχεία για 133 χώρες στον τωρινό αιώνα (2001-2018), το ΔΝΤ βρήκε ότι η αναταραχή αυξήθηκε περίπου 14 μήνες μετά το ξεκίνημα της επιδημίας και αποκορυφώθηκε έπειτα από 24 μήνες (αυτό πρακτικά σημαίνει ότι περί-που στο τέλος του 2021 ή στις αρχές του 2022 θα πρέπει να αναμένεται μεγαλύτερη κοινωνική ένταση).
Όσο πιο άνιση ήταν μία κοινωνία τόσο μεγαλύτερη είναι και η κοινωνική αντίδραση. ΤοΔΝΤ προειδοποιεί για έναν πιθανό φαύλο κύκλο,όπου οι διαμαρτυρίες θα αυξάνουν τις κοινωνικο-οικονομικές δυσκολίες, οι οποίες με τη σειρά τους θα πυροδοτούν νέες διαμαρτυρίες.Μεταξύ άλλων, επισημαίνει το περιοδικό, η πανδημία ανέδειξε τις αδικίες στον κόσμο. Τα παιδιά, ιδίως τα πιο φτωχά, έχουν μείνει πίσω στα μαθήματά τους, οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων-για ακόμη μια φορά- βλέπουν τις προοπτικές τους να ξεθωριάζουν, η μοναξιά και η ενδοοικογενειακή βία έχουν αυξηθεί εν μέσω lockdown,οι μετανάστες συναντούν ακόμα μεγαλύτερα εμπόδια και αναγκάζονται να γυρίσουν στις χώρες τους (συχνά φέρνοντας μαζί τους τον κορονοϊό),οι φυλετικές μειονότητες και οι φτωχοί είναι πο-λύ πιθανότερο να μολυνθούν από τον ιό, καθώς,μεταξύ άλλων, είναι ευκολότερο για τη μεσαία τάξη να κάνει την ασφαλέστερη τηλεργασία.
Την ίδια στιγμή που η ανεργία πλήττει τα χαμηλότερα στρώματα, τα χρηματιστήρια ανεβαίνουν προς χαρά των κατόχων μετοχών. Όπως επισημαίνει το διεθνούς κύρους βρετανικό περιοδικό,«εν μέσω lockdown πολλοί άνθρωποι έχουν αναρωτηθεί τι μετράει περισσότερο στη ζωή. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εμπνευστούν από αυτό, εστιάζοντας σε πολιτικές που προωθούν την ατομική αξιοπρέπεια, την αυτάρκεια και την υπερηφάνεια του πολίτη.
Πρέπει να θέσουν υπό νέους όρους την κοινω-νική ευημερία και την εκπαίδευση και να αντιμετωπίσουν τις συγκεντρώσεις της παγιωμένης εξουσίας, έτσι ώστε να ανοίξουν νέες δυνατότητες για τους πολίτες τους».Βέβαια, το περιοδικό θέλοντας να κλείσει την προφητεία του αισιόδοξα ισχυρίζεται πως «κάτι καλό μπορεί να προκύψει από τη δυστυχία αυτού του έτους της επιδημίας. Και αυτό πρέπει να περιλαμβάνει ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, κατάλληλο για τον 21ο αιώνα». Προσθέτει ότι πανδημία υπήρξε ένα γεγονός που συμβαίνει μια φορά τον αιώνα. Παρά τους εκατομμύρια νεκρούς του Co-vid-19 και μια πτώση στο παγκόσμιο ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 7%, τη μεγαλύτερη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, από αυτές τις «στάχτες» θα αναδυθεί η αίσθηση ότι η ζωή δεν είναι κάτι που κανείς πρέπει να αποθησαυρίζει, αλλά να ζει.
Το κείμενο του Νίκου Ελευθερόγλου δημοσιεύθηκε στην ερφημερίδα Political
