Μερικές φορές αντιλαμβανόμαστε πως σκεφτόμαστε και μιλάμε με τον τρόπο του όλα ή τίποτα. Έχουμε την τάση να βλέπουμε τα πράγματα και να ενεργούμε με τρόπο ακραίο. Μια συνήθεια που κουβαλάμε οι περισσότεροι από εμάς, που άλλοτε λειτουργεί υπέροχα τις περισσότερες φορές όμως όχι.
Η σκέψη του όλα ή τίποτα συμβάλλει σημαντικά και φέρει μεγάλο μερίδιο στην δυστυχία μας. Αυτή η διαδικασία σκέψης, μας ωθεί να πιστεύουμε ότι είτε θα έχουμε τα πάντα με το μέρος μας ή τίποτα. Νοοτροπία άσκοπη, περιοριστική και παράλογη η οποία μας φέρνει σε αντίθεση με την πραγματικότητα καθότι η ζωή δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε μικρά, μεγάλα κουτιά ή κατηγορίες. Τόσο απρόβλεπτη, δεν σταματά ποτέ να μας αιφνιδιάζει.
Παρόλο που η περιορισμένη οπτική μας μπορεί να μας οδηγεί να ενεργούμε με τρόπους άκαμπτους και περιοριστικούς, να μας κάνει να νοιώθουμε σε αποσύνδεση με τους εαυτούς μας, τους άλλους ανθρώπους, διάφορες καταστάσεις, άλλες εθνότητες, χώρες, φύλλα, επαγγελματικές ιδιότητες κλπ, στο νου αρέσει να οργανώνει και να ενώνει.
Για παράδειγμα, εάν αντιμετωπίσουμε μια δύσκολη κατάσταση, λέμε στον εαυτό μας, “Δεν αντέχω άλλο“. Μια από τις πολλές ενδείξεις του εαυτού να μας ωθήσει προς την αλλαγή, να μας βοηθήσει να κάνουμε τα κατάλληλα βήματα για την εξεύρεση της λύσης έτσι ώστε να απομακρυνθούμε από τις αρνητικές συμπεριφορές αντιμετώπισης των πραγμάτων, την απομόνωση, την αυτοκαταστροφή, τις εθιστικές συμπεριφορές, τις ύπουλες ή εκδικητικές ενέργειες προς τους άλλους.
Όταν ο νους βρίσκετε σε σύγχυση, κάτω από την επήρεια του στρες ή φοβισμένος, αδυνατεί να δει τα πράγματα ξεκάθαρα.
Έτσι, όταν τον εκπαιδεύουμε σε έναν πιο ισορροπημένο και διαλεκτικό τρόπο σκέψης, μπορούμε να μειώσουμε τα επίπεδα της ανησυχίας και του άγχους μας, να δούμε πιο ξεκάθαρα τις χρωματικές αποχρώσεις των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε, να δρούμε με τρόπους αποτελεσματικότερους, να συμπεριφερόμαστε στους άλλους ανθρώπους με σεβασμό και να αισθανόμαστε υπέροχα με τον εαυτό μας.
Διαλεκτική σκέψη σημαίνει πως …
• Μια κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί με περισσότερους από έναν τρόπους
• Ένα πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί με περισσότερους από έναν τρόπους
• Δύο ή περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να δουν την ίδια κατάσταση με
διαφορετικούς τρόπους και να έχουν δίκιο
• Ακραίες λέξεις όπως “πάντα” ή “ποτέ” μπορούν να αντικατασταθούν από
“συχνά”, “σπάνια”, “ίσως”, “μερικές φορές”
• Είναι οκ να μην είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε όλες τις παραμέτρους
μιας κατάστασης
• Μπορεί να ευχόμαστε τα πράγματα να παραμένουνε τα ίδια, ταυτόχρονα όμως
να αναγνωρίζουμε πως η αλλαγή είναι αναπόφευκτο μέρος της ζωής
• Μπορούμε να κατανοούμε τον λόγο που κάποιος μπορεί να θέλει να κάνουμε
κάτι, παράλληλα δε, να αρνούμαστε το αίτημα
• Μπορούμε να απολαμβάνουμε την μοναξιά κατά καιρούς και να βιώνουμε την
απώλεια της παρέας των αγαπημένων μας ανθρώπων
• Μπορούμε να διασκεδάζουμε σε ένα πάρτι και επίσης να φανταζόμαστε πόσο
όμορφη θα ήταν η ανάγνωση του αγαπημένου μας βιβλίου αν παραμέναμε στο
σπίτι μας
• Μπορούμε να αγαπάμε κάποιον και ας είμαστε θυμωμένοι μαζί του
• Μπορούμε να χρησιμοποιούμε φράσεις όπως “Αισθάνομαι πως” και όχι
“πχ Είστε αγενής”
• Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι σκέφτεται κάποιος άλλος ή
τα συναισθήματά του. Ψάχνουμε για ενδείξεις και θέτουμε ξεκάθαρα ερωτήματα
• Μπορούμε να είμαστε ευγενικοί και να βάζουμε σαφή όρια
• Μπορούμε να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είναι και να θέλουμε επίσης
να αλλάξουμε κάποια πράγματα
• Μπορούμε να αμφισβητήσουμε την διάθεσή μας να ασχοληθούμε με κάτι
συγκεκριμένο τώρα, αλλά να είμαστε πρόθυμοι να καταπιαστούμε μαζί
του αργότερα
• Μπορούμε να εκτιμήσουμε τόσο τις ομοιότητες όσο και τις διαφορές ανάμεσα
σε εμάς και τους άλλους ανθρώπους
• Μπορούμε να αξιολογήσουμε γιατί κάποιος άλλος μπορεί να αισθάνεται με
διαφορετικό τρόπο πχ εξοργισμένος και να επικοινωνούμε μαζί του πως η
συμπεριφορά του δεν είναι αποδεκτή
• Μπορούμε να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να βιώνει ισχυρά συναισθήματα
και επίσης να ελέγχουμε την συμπεριφορά μας
• Μπορούμε να μοιραζόμαστε ορισμένα μυστικά με τους ανθρώπους και να κρατάμε
άλλα μυστικά για τον εαυτό μας
• Μπορούμε να αφιερώσουμε χρόνο για να κάνουμε τις δραστηριότητες που πρέπει
να κάνουμε και να βρίσκουμε επίσης χρόνο για να κάνουμε πράγματα που
θέλουμε να κάνουμε
Μετά από κάποιο διάστημα που ασκούμαστε στην διαλεκτική σκέψη και δράση, ενισχύουμε την ικανότητά μας να …
• Προβλέπουμε διάφορα πιθανά σενάρια όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με
ένα δίλημμα
• Εκτιμούμε τις απόψεις των άλλων ανθρώπων
• Αποφεύγουμε τις παρορμητικές εκφράσεις και συμπεριφορές
• Παίρνουμε αιτιολογημένες αποφάσεις, έχοντας ζυγίσει τα πλεονεκτήματα
και τα μειονεκτήματα
• Αναπτύσσουμε την υπομονή, περιέργεια, ανεκτικότητα και ταπεινότητα
• Δημιουργούμε αρμονικότερη σχέση με τον εαυτό μας και με τους άλλους
ανθρώπους
Τελικά, αισθανόμαστε σοφότεροι, ολοένα και περισσότερο συναισθηματικά ισορροπημένοι και ζωντανοί ανεξάρτητα από το πώς η ζωή φέρνει τα πράγματα στον δρόμο μας.
Και είναι αλήθεια πως ίσως χρειαστεί να απελευθερωθούμε από την ανάγκη μας να είμαστε σωστοί και να διατηρούμε τον έλεγχο κάτω από όλες τις περιστάσεις. Δεν συμβαίνει όλα τα πράγματα να μας έρχονται εύκολα και δίχως να κοπιάσουμε λιγάκι.
Ωστόσο, μπορούμε να πάψουμε να φοβόμαστε την αλλαγή και πρόθυμα να την αγκαλιάσουμε …
