Κορκίδης: Η περίπτωση του Πειραιά και οι σύγχρονες πόλεις λιμάνια

Οι συζητήσεις για την πόλη-λιμάνι ή το λιμάνι-πόλη δεν έχουν τελεσιδικήσει την τελευταία 20ετία και πλέον. Και δεν φαίνεται ότι θα τελεσιδικήσουν. Ωστόσο οφείλουμε και πρέπει να δούμε και κυρίως να αξιοποιήσουμε τα όποια θετικά προκύπτουν από αυτή την «ιδιόμορφη σχέση». Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας ότι οι επιχειρηματικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη μεταφορά, την ενέργεια, την αλυσίδα εφοδιασμού, τη χρηματοδότηση, τις υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, την κατασκευή, τη ναυπηγοεπισκευή, τη συναρμολόγηση, τις νομικές, ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές υπηρεσίες για τη ναυτιλία, έχουν επιχειρηματικό ορίζοντα στον Πειραιά. Ούτε και το γεγονός ότι στον Πειραιά χτυπάει η καρδιά της ισχυρότερης ναυτιλίας της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου. Πάνω από 1.200 μεγάλες ναυτιλιακές επιχειρήσεις εδρεύουν στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο, η πλειονότητα των οποίων έχουν την έδρα τους στον Πειραιά, παρέχοντας άμεση απασχόληση σε 10.000 εργαζομένους. Επίσης, στον Πειραιά δραστηριοποιείται κι ένας σημαντικός αριθμός σχετικών με τη ναυτιλία επιχειρήσεων. Επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν νηογνώμονες, χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, νομικά γραφεία, εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών συμβούλων, εταιρείες ναυτασφαλιστικών υπηρεσιών, που καλύπτουν τον ναυτιλιακό κίνδυνο που αναλαμβάνει ο ελληνόκτητος στόλος.

Με βάση τα στοιχεία του Leading Maritime Cities 2022 (LMC) που κυκλοφόρησε στα μέσα Ιανουαρίου φέτος η Σιγκαπούρη δίνει την πρώτη θέση στον Πειραιά στην κατηγορία “Ναυτιλία” και στην Σαγκάη για “Ports & Logistics” αντίστοιχα, ενώ χάνει κάποιο έδαφος στη “Maritime Finance & Law”. Με βάση τη συνολική βαθμολογία, ο Πειραιάς βρίσκεται στη 12η θέση και στην 1η θέση στην κατηγορία “ναυτιλία” ως κέντρο πλοιοκτησίας, καθώς αποτελεί την έδρα του μεγαλύτερου εθνικού στόλου. Μάλιστα, σε σύγκριση με το 2019, που ήταν δεύτερος, κέρδισε και πάλι την πρωτοκαθεδρία στην συγκεκριμένη κατηγορία και η έκθεση σημειώνει ότι η χωρητικότητα του στόλου που εδρεύει στον Πειραιά αυξήθηκε κατά 20% περίπου. Ως κορυφαίο ναυτιλιακό cluster, η Σιγκαπούρη διατηρεί την πρωτιά, με εξαίρεση δύο από τις πέντε κατηγορίες, και πιο συγκεκριμένα, ως κέντρο Τεχνολογίας και ως κέντρο με βάση την Ελκυστικότητα και την Ανταγωνιστικότητα.

Οφείλουμε λοιπόν μέσα από την αξιολόγηση των στοιχείων που προανέφερα να «διαγνώσουμε» τους τομείς που μπορούν να αναπτυχθούν ώστε ο Πειραιάς να εξασφαλίσει τις πρωτιές και στα λοιπά πεδία του ναυτιλιακού, και όχι μόνο, επιχειρείν.

Το λιμάνι προ πανδημίας και μετά την έλευση της COSCO εμφάνισε σημαντική ανάπτυξη σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων του. Ως εκ τούτου ο Πειραιάς μπορεί, επίσης, να διαπρέψει στο πεδίο των συνδυασμένων μεταφορών, καθώς το λιμάνι διαθέτει σιδηροδρομική κάλυψη ικανή, υπό την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθούν σύντομα οι απαιτούμενες βελτιωτικές παρεμβάσεις στον σιδηροδρομικό ΠΑΘΕ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι φορτία που κατεβαίνουν στον Πειραιά από τα πλοία μπορεί να βρεθούν, μόλις σε τρεις ημέρες, στα κομβικά κέντρα διασποράς της Ευρώπης, έναντι του χρόνου που απαιτεί ο περίπλους από το Σουέζ μέχρι και τα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης που υπολογίζεται, ανάλογα με τον τύπο και την ταχύτητα των πλοίων, από 12 έως και 14 ημέρες.

Το Ε.Β.Ε.Π προσδοκά και προσβλέπει, μέσω των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στο λιμάνι, να υπάρχει διάχυση του έργου σε όσο περισσότερο αριθμό τοπικών επιχειρήσεων, με προφανή λόγο. Υπενθυμίζεται επίσης ότι, έχει καταθέσει προτάσεις για την ανάπτυξη εμπορικών δράσεων στους τομείς του εφοδιασμού πλοίων, των εισαγωγών νωπών -και όχι μόνο- προϊόντων, καθώς ο Πειραιάς μπορεί να διαχύσει τα εισαγόμενα αυτά προϊόντα ταχύτερα από λιμάνια της Β. Ευρώπης στα εμπορικά κέντρα της Βαλκανικής, αλλά και της κεντρικής Ευρώπης. Κοινός στόχος, στο άμεσο μέλλον, πρέπει να είναι η εξέλιξη της πόλης του Πειραιά σε κέντρο Τεχνολογίας, αλλά και η βελτίωση της “Ελκυστικότητας και Ανταγωνιστικότητας” του λιμανιού προς όφελος της ελληνικής οικονομίας. Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν την «σχέση» πόλη- λιμάνι, λιμάνι-πόλη με ευρεία οπτική και τον ρόλο που αυτή η σχέση λειτουργεί διαχρονικά στην ανάπτυξη του πολιτισμού, ώστε τα οφέλη στη περίπτωση του Πειραιά να είναι πολλαπλασιαστικά.