Το deal , η ΔΕΣΦΑ και το business plane
Όταν έληξε το θρίλερ της αποκρατικοποίησης του ΔΕΣΦΑ, το 66% του οποίου μεταβιβάστηκε στην εταιρεία ΣΕΝΦΛΟΥΓΚΑ Α.Ε., στην οποία συμμετέχουν οι εταιρίες SNAM, ENAGAS και FLUXYS ενώ εσχάτως εισήλθε στο μετοχικό της κεφάλαιο και ο Όμιλος Κοπελούζου επικρατούσε η αντίληψη πως έμπαινε τέλος στις στρεβλώσεις που επικρατούσαν στην αγορά, στην οποία θα λειτουργούσε σε ικανοποιητικά επίπεδα ο ανταγωνισμός.
Δυστυχώς μέχρι στιγμής αυτό δεν έχει συμβεί, με την αγορά φυσικού αερίου να παραμένει δέσμια μονοπωλιακών πρακτικών, ενώ έχει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης και έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον ξένοι και εγχώριοι επενδυτές. Εν τούτοις έχουν δημιουργηθεί μονοπωλιακές συνθήκες, λόγω του ότι ο ΔΕΣΦΑ βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση, αφού διαθέτει και φυσικό και νομικό μονοπώλιο.
Η στρεβλή εικόνα λόγω του μονοπωλίου είναι εμφανής στην ανάπτυξη του Συστήματος Φυσικού Αερίου.
Πριν λίγες ημέρες δημοσιεύτηκε το 10ετές πλάνο επενδύσεων του ΔΕΣΦΑ μετά από σχετική έγκριση της ΡΑΕ.
Αναλύοντας το επενδυτικό πλάνο, δημιουργούνται ερωτήματα για τη διασύνδεση Ελλάδας – Β. Μακεδονίας (Αγωγός Νέας Μεσημβρίας – Εύζωνες / Γευγελή και Μετρητικός σταθμός) ένα έργο ύψους 48 εκατ. ευρώ.
Το συγκεκριμένο έργο στοχεύει στη διασύνδεση των συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας και πρόκειται να συμβάλει στην περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας για τη Βόρεια Μακεδονία αυξάνοντας τη χρήση των υποδομών του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) με ωφελούμενους τους προμηθευτές φυσικού αερίου και τους τελικούς καταναλωτές της εν λόγω αγοράς. Το παράδοξο μάλιστα είναι ότι η διασύνδεση αυτή αφορά μόνο εξαγωγές από Ελλάδα προς Βορ. Μακεδονία και όχι με δυνατότητα διπλής κατεύθυνσης όπως γίνεται με την Βουλγαρία.
Παράλληλα κάποιοι αναρωτιούνται ποιος θα πληρώσει το συγκεκριμένο έργο. Το βέβαιο είναι πως η κατασκευή του έργου από τον ΔΕΣΦΑ θα αυξήσει το κόστος του Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα μέσω των τελών μεταφοράς. Και εδώ υπάρχει το εξής παράδοξο. Ο ΔΕΣΦΑ κάνει επενδύσεις με τις οποίες αυξάνει τα έσοδά του από τους Έλληνες Καταναλωτές ακριβαίνοντας τα τιμολόγια, ενώ δεν υπάρχει κανένα ανταποδοτικό όφελος για το Ελληνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα. Δηλαδή το κόστος αυτό θα επιβαρύνει τελικά τον Έλληνα καταναλωτή φυσικού αερίου.
Είναι όμως ορθό να πληρώσει ο Έλληνας Καταναλωτής να μέσω μίας εταιρείας που έχει ιδιωτικοποιηθεί για να έχουν διαπραγματευτική ευχέρεια και άρα φθηνότερο κόστος αερίου οι έμποροι Φ. Αερίου στη Β. Μακεδονία;
Το κόστος κατασκευής του αγωγού θα έπρεπε να το επιβαρυνθεί ένας ιδιώτης επενδυτής που θα αποσβέσει τα έξοδά του από τα τέλη διέλευσης του φυσικού αερίου. Σημειωτέων έχει υπάρξει ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο έργο από Ρώσο επενδυτή, όμως ο ΔΕΣΦΑ δεν προτιμά αυτή τη λύση. Αλλά και η Β. Μακεδονία θα μπορούσε αυτή να πληρώσει αυτή το κόστος, αφού θα επωφεληθούν οι πολίτες της. Όμως ο πρόσφατα αποκρατικοποιημένος βάζει τους Έλληνες καταναλωτές να το πληρώσουν, καθώς για ένα έργο ιδιωτικής εταιρείας θα επιβαρυνθούν όλοι οι εγχώριοι χρήστες μεταφοράς φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση οι καταναλωτές. Και αυτό την ώρα που όφελος θα έχουν μόνο οι χρήστες οι οποίοι θα δραστηριοποιηθούν στην εν λόγω αγορά καθώς και ο τελικός καταναλωτής της Βόρειας Μακεδονίας.
Σίγουρα όχι η πιο αποδοτική λύση για τη χώρα μας και μάλιστα σε μία στιγμή όπου η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της φθηνής ενέργειας είναι αναγκαία για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και τη στήριξη των νοικοκυριών που έχουν πληγεί.