Κορκίδης: Οι αλλαγές στον «διαδικτυακό ΦΠΑ» της ΕΕ ανοίγουν τις ψηφιακές αγορές στους μικρομεσαίους

Του Βασίλη Κορκίδη, Προέδρου ΕΒΕΠ

Οι κανόνες της ΕΕ στο «Digital Services Act» και «Digital Markets Act» αποτέλεσαν το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για να καταστήσουν την ψηφιακή ενιαία αγορά ένα μέρος όπου οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούν να ανταγωνίζονται σε δίκαιη βάση. Το νέο πλαίσιο ΦΠΑ δίνει τη δυνατότητα στις μικρότερες εταιρείες να προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες με τη θέσπιση σαφών κανόνων σχετικά με τις πρακτικές από τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Οι δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες απάντησαν στις προκλήσεις των καιρών με τη θέσπιση νέων μέτρων και τη ρύθμιση της ψηφιακής συμπεριφοράς. Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ αντιμετωπίζει τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ κατά τη διαδικτυακή λειτουργία τους, δεδομένης της χαμηλότερης διαπραγματευτικής τους δύναμης στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών.

Η εφαρμογή των αλλαγών στον ΦΠΑ για το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις ψηφιακές υπηρεσίες είναι ένα ακόμη βήμα για την αντιμετώπιση ενός ταχύτατα μεταβαλλόμενου ψηφιακού περιβάλλοντος. Η προσέγγιση της Επιτροπής δίνει τη δυνατότητα να αυξηθεί η διαφάνεια των διαδικτυακών συναλλαγών, χωρίς να επιβαρύνει υπερβολικά τις πολύ μικρές ή μικρές επιχειρήσεις. Οι εφαρμογές για τις ψηφιακές αγορές και οι υποχρεώσεις για τις πλατφόρμες, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση για να διασφαλίσουν ίσους όρους ανταγωνισμού και να αντιμετωπίσουν συστημικές αθέμιτες πρακτικές, οι οποίες επί του παρόντος δεν αντιμετωπίζονται από τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού που συνήθως ενεργεί εκ των υστέρων.

Από την 1η Ιουλίου 2021, οι κανόνες ΦΠΑ για τις διασυνοριακές δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών B2C, αλλάζουν για να ξεπεραστούν τα εμπόδια στις διασυνοριακές διαδικτυακές πωλήσεις και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που προκύπτουν από τα πολλά και διάφορα καθεστώτα ΦΠΑ για εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών και για την εισαγωγή αποστολών χαμηλής αξίας.

Οι βασικές αλλαγές είναι πως οι διαδικτυακοί πωλητές και πλατφόρμες μπορούν να εγγραφούν σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ και αυτό θα ισχύει για τη δήλωση και την καταβολή ΦΠΑ για όλες τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών και τις διασυνοριακές παραδόσεις υπηρεσιών σε πελάτες εντός της ΕΕ, ώστε να επωφεληθούν από τη μείωση της γραφειοκρατίας έως και 95% με την εγγραφή τους στο νέο One Stop Shop (OSS). Τα υφιστάμενα κατώτατα όρια για εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών εντός της ΕΕ θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν από ένα νέο κατώτατο όριο 10 000 ευρώ σε ολόκληρη την ΕΕ. Κάτω από αυτό το όριο για προμήθειες υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εντός της ΕΕ μπορεί να παραμείνει υπόχρεος ΦΠΑ στο κράτος μέλος, όπου είναι εγκατεστημένος ο υποκείμενος στον φόρο. Εισάγονται ειδικές διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες οι διαδικτυακές πλατφόρμες που διευκολύνουν την προμήθεια αγαθών θεωρούνται προμηθευτές και είναι υπόχρεες στις νέες απαιτήσεις για τη συλλογή και την αποστολή ΦΠΑ. Το νέο ειδικό σύστημα «IOSS»Import One Stop Shop για online πωλήσεις χαμηλών αγαθών που εισάγονται από τρίτες χώρες θα απλοποιήσει τη δήλωση και την πληρωμή του ΦΠΑ, ενώ θα θεσπιστούν μέτρα απλούστευσης για εξ αποστάσεως πωλήσεις εισαγόμενων αγαθών σε αποστολές που δεν υπερβαίνουν τα 150 ευρώ, σε περίπτωση που το IOSS δεν χρησιμοποιηθεί.

Οι νέοι κανόνες στις συναλλαγές B2C θα επηρεάσουν τους πωλητές, τις αγορές και τους ταχυμεταφορείς, όμως τα οφέλη είναι πολλά και ποικίλα. Οι καταναλωτές θα εκτιμήσουν ότι όταν αγοράζουν προϊόντα μέσω Διαδικτύου εντός ή εκτός της ΕΕ, ο εφαρμοστέος συντελεστής ΦΠΑ είναι ο ίδιος με εκείνον που αγοράζεται στη χώρα καταγωγής τους, αφού πλέον οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν ότι ο ΦΠΑ καταβάλλεται όταν και όπου πραγματοποιείται η κατανάλωση αγαθών. Οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα είναι σε θέση να αναπτυχθούν σε ένα απλοποιημένο, πιο δίκαιο περιβάλλον και να ξεπεράσουν τα εμπόδια στις διασυνοριακές διαδικτυακές πωλήσεις, αφού η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Ενιαία Αγορά στοχεύει να κάνει την τεχνολογία να λειτουργεί σε μια δίκαιη και ανταγωνιστική ψηφιακή οικονομία. Οι πωλητές εντός ΕΕ έχουν την επιλογή να εγγραφούν σε μία μόνο χώρα, συμπληρώνοντας δήλωση ΦΠΑ κάθε τρίμηνο, αποφεύγοντας έτσι πολλαπλές καταχωρήσεις. Οι πωλητές εκτός της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν την καταχώριση «EU VAT» και να υποβάλουν δηλώσεις ΦΠΑ επιλέγοντας μία μόνο χώρα, στην οποία θέλουν να εγγραφούν ως φορολογούμενοι. Οι ταχυμεταφορείς για αγαθά 150 € ή λιγότερο θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ένα απλοποιημένο σύνολο δεδομένων H7, να υποβάλλουν μηνιαίες δηλώσεις και να πληρώνουν ΦΠΑ εκ μέρους των πελατών τους. Τέλος, όλα τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν, αφού θα δουν τα δημόσια έσοδα να αυξάνονται, όχι όμως από επιπλέον επιβολή φόρων, αλλά από αυξημένες καταβολές και λιγότερες απώλειες του «διαδικτυακού ΦΠΑ».

Συμπερασματικά, οΙ αλλαγές στην εφαρμογή του ΦΠΑ για τις διαδικτυακές πωλήσεις εντός των χωρών μελών της ΕΕ θα επιτρέπει στους επιχειρηματικούς χρήστες ευελιξία στη προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών, με συγκρίσιμες και χωρίς μεγάλες αποκλίσεις τιμές. Επίσης θα παρέχει στις ΜμΕ πρόσβαση στα νέα δεδομένα, χρησιμοποιώντας γνωστές πλατφόρμες από το να προτιμούν τις δικές τους που υπολείπονται στη πώληση αγαθών και υπηρεσιών στην ηλεκτρονική κατάταξη.

Ανυπομονούμε βεβαίως να δούμε από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ την ολοκλήρωση της διαμόρφωσης της ψηφιακής οικονομίας, ώστε στο μέλλον να καταστεί κατάλληλη και ανταποδοτική στην ενδυνάμωση και μεγέθυνση όλων των ΜμΕ.