Κορκίδης: «Πράσινες τεχνολογίες στη ναυτιλία – αξιοποίηση επιστημονικού δυναμικού»

Δεν αποτελεί πρωτοτυπία η άποψη ότι η καινοτομία μπορεί να βοηθήσει οποιαδήποτε επιχείρηση, είτε υφιστάμενη είτε startup, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις σύγχρονες δύσκολες συνθήκες ανταγωνισμού. Η πρόκληση όμως είναι το πώς αυτή η άποψη μπορεί να μετουσιωθεί σε ουσιαστική εφαρμογή αλλά και πως η εφαρμογή της θα έχει θετικό αποτέλεσμα για όσες επιχειρήσεις το επιδιώξουν. Καθίσταται πρόδηλο ότι η ανάπτυξη «πράσινων τεχνολογιών» και εφαρμογών θα απαιτήσει νέες υποδομές άρα και θέσεις εργασίας σε ένα ευρύ γνωστικό επίπεδο είτε για την ανάπτυξη των υποδομών είτε για το «τρέξιμο» των «προτάσεων»- προγραμμάτων που αφορούν στην πράσινη ενέργεια.
Στον Πειραιά θα επιχειρηθεί αυτή η μετουσίωση με την ανάπτυξη Πάρκου Έρευνας και Καινοτομίας, στο ακίνητο της «ΧΡΩΠΕΙ». Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς εκτιμά ότι η εν λόγω πρωτοβουλία του Υπ. Ανάπτυξης θα σηματοδοτήσει τη νέα εποχή για την Έρευνα και την Καινοτομία στη χώρα, με τη συμμετοχή, για πρώτη φορά, ερευνητικών κέντρων, startup επιχειρήσεων και μεγάλων βιομηχανιών, που θα μπορούν να αναπτύξουν ιδέες και κοινές δράσεις με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής μας οικονομίας και το οποίο, παράλληλα, θα συμβάλει στην περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξη και αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά, που αποτελεί και περιοχή ευθύνης του Ε.Β.Ε.Π.. Πρόταγμα θα είναι να αναδειχθούν τα τεχνολογικά και καινοτόμα επιτεύγματα της ναυτιλίας, όπου η χώρα μας πρωτοστατεί. Να σημειωθεί ότι η μετουσίωση με την ανάπτυξη Πάρκου Έρευνας και Καινοτομίας, στο ακίνητο της «ΧΡΩΠΕΙ» δημιουργεί ένα σοβαρό υπόβαθρο για την διερεύνηση και ανάπτυξη «πράσινων» τεχνολογιών. Με ότι αυτό θετικό συνεπάγεται.
Δεδομένου ότι στην καινοτομία τα πεδία δράσης είναι ευρύτατα στο πεδίο της ενέργειας, το κόστος της οποίας απασχολεί την βιομηχανία και το εμπόριο της χώρας, λόγου χάρη, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σχεδιασμοί ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, όπως έχουν, επιτυχώς, κάνει χώρες της Β. Ευρώπης με χρηματοδότηση από προγράμματα της ΕΕ για την «πράσινη ενέργεια». Στην παρούσα φάση επίσης είναι γνωστή η προσπάθεια του λιμένα του Ρότερνταμ να καθιερωθεί ως κορυφαίος διεθνής κόμβος για τις ροές υδρογόνου, παρόμοιος με τον τρέχοντα ρόλο του λιμένα στην οικονομία πετρελαίου, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε από το Dutch Research Institute For Transitions (DRIFT). Η Βορειοδυτική Ευρώπη θα συνεχίσει να είναι ένας σημαντικός καθαρός εισαγωγέας ενέργειας, κυρίως ενέργειας υδρογόνου, σε έναν μελλοντικά κόσμο απαλλαγμένο από CO2, σύμφωνα με την έκθεση στην οποία επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι είναι σημαντικό όχι μόνο να υπάρξουν επενδύσεις στα πεδία της παραγωγής υδρογόνου σε πρώιμο στάδιο, αλλά και κυρίως στην εμπορία αυτού του προϊόντος. Και το υδρογόνο είναι μία ακόμη πύλη για δράσεις και στην Μεσόγειο.
Σε εποχή που ζητούμενο είναι η μείωση των αέριων ρύπων για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων στη ναυτιλία απαιτείται μια νέα προσέγγιση με χαρακτηριστικά την ολοκληρωμένη διαχείριση των λιμενικών υποδομών και των ροών της ενέργειας. Και εδώ το πεδίο καινοτόμων δράσεων είναι ευρύ. Η βασική τεχνολογική αλλαγή είναι η τροφοδοσία ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά. Η δυνατότητα τροφοδοσίας των πλοίων σε στάθμευση (κυρίως τουριστικών, μεγάλων επιβατηγών και εμπορικών) με ηλεκτρική ενέργεια από την ξηρά (αποβάθρες) θα μειώσει σε σημαντικό βαθμό την ρύπανση από τις εκπομπές των πλοίων και τον θόρυβο.

Στην ναυτιλία
Αλλά και στην ναυτιλία γενικότερα υπάρχει «πράσινη στροφή». Στην συντριπτική πλειοψηφία του ο υπό ναυπήγηση στόλος των κρουαζιερόπλοιων, όσον αφορά στα συστήματα πρόωσης, έχει επιλέξει την χρήση του LNG ως «καθαρότερου» αναφορικά με τις εκπομπές αέριων ρύπων των συμβατικών καυσίμων. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνω ότι πέραν του LNG η σύγχρονη ναυπηγική «εξετάζει» και εφαρμογές χρήσης της συσσωρευμένης ηλεκτρικής ενέργειας σε πλοία με τη χρήση ειδικών μπαταριών. Ήδη μικρού μεγέθους κρουαζιερόπλοια που πλέουν ή θα πλεύσουν σε αρκτικές και ανταρκτικές ρότες χρησιμοποιούν ή θα χρησιμοποιήσουν την ηλεκτρική ενέργεια για πρόωση. Ηλεκτρική ενέργεια που επι της ουσίας έχει μηδενικές εκπομπές ρύπων γεγονός που αξιολογείται ως ιδιαίτερα θετικό για περιοχές ιδιαίτερα ευαίσθητές περιβαλλοντικά.
Να σημειωθεί ότι η παγκόσμια ναυτιλία δια του ΙΜΟ έχει δεσμευτεί για τον εκμηδενισμό των αέριων ρύπων με ορίζοντα το 2050. Στην κατεύθυνση αυτή είναι σε εξέλιξη ένα ευρύ ερευνητικό πλάνο για καύσιμα, μηχανές, συστήματα πρόωσης αλλά και ναυπηγήσεις ως προς την επίτευξη της δυνατό καλύτερης πλεύσης χωρίς σπατάλη της όποιας ενέργειας. όσον αφορά στα καύσιμα για τη ναυτιλία το πεδίο έρευνας είναι ευρύτατο καθώς στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις χρήσης υδρογόνου, μεθανόλης, μειγμάτων βιοκαυσίμων ακόμη και της πυρηνικής ενέργειας που σήμερα χρησιμοποιείται μόνο σε πολεμικά και ερευνητικά σκάφη.
Σε όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις όπως και στην περίπτωση της υπεράκτιων αιολικών πάρκων απαιτούνται έργα υποδομής, και όχι μόνο. Άρα και η ανάπτυξή τους , είτε αφορά στη ναυτιλία, τα λιμάνια κλπ, προαπαιτεί την δημιουργία θέσεων εργασίας κυρίως για εξειδικευμένο προσωπικό, και όχι μόνο. Ας το δούμε το κεφάλαιο καινοτομία και απασχόληση.
Έχουμε τόσους πολλούς ταλαντούχους μηχανικούς που βρίσκονται στο εξωτερικό, οι οποίοι θα ήθελαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Οι μηχανικοί αυτοί θα μπορούσαν κάλλιστα να εργαστούν και σε εταιρείες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας και έχουν επιχειρηματικό πεδίο την «πράσινη ενέργεια». Ειδικά σε αυτόν τον χώρο, λοιπόν, θεωρώ ότι υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες.
Είναι γνωστό ότι πάντα μέσα στις κρίσεις γεννώνται ευκαιρίες. Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας η κρίση από την πανδημία οδήγησε σε επιτάχυνση της ψηφιοποίησης τομέων του δημοσίου. Άλλη μία ευκαιρία λοιπόν να ελαχιστοποιηθούν οι γραφειοκρατικές και άλλες διαδικασίες, οι αλληλεπικαλύψεις υπουργείων και όχι μόνο που πρέπει να αξιοποιηθεί. Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στις πράσινες τεχνολογίες, και όχι μόνο, αλλά και να αναπτύξει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα ενός επιστημονικού δυναμικού που «περιμένει να λάμψει στη χώρα του». Ίσως η μεγαλύτερη καινοτομία θα είναι να παρασχεθεί σε αυτό το επιστημονικό δυναμικό η ευκαιρία να επιστρέψει στην Ελλάδα.

Χαιρετισμός Προέδρου ΕΒΕΠ Βασίλη Κορκίδη στο FORUM “Reset” 8/7/20
«Ενέργεια & Οικονομία, Επενδύσεις, Υγεία»